چرا در ایران مجلس گرامیداشت برای فیروز نادری گرفته نشد؟

دانشمند مشهور ایرانی در علم نجوم و از مشاهیر دوران معاصر جهان دیروز در 77 سالگی و مدت کوتاهی پس از عارضه نخاعی ناشی از سقوط از ارتفاع کم درگذشت.

«فیروز مایکل نادری» که اصالت او به ایل قشقایی می‌رسد (متولد شهر شیراز در سال 1325) به مدت 36 سال از کارمندان عالیرتبه سال‌های اخیر ناسا محسوب می‌شود که پیش از بازنشستگی در سال 2016 میلادی،‌ معاون پیشین مدیرکل تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیش‌رانش جت در ناسا و مدیرکل اکتشافات منظومه شمسی بود.

او چندی قبل بر اثر بیهوشی و ضربه سرش با دیوار تحت عمل جراحی قرار گرفت. انتشار تصاویر بستری در بیمارستان با اعلام عارضه نخاعی خطرناک برای وی، موجی از احساسات را در فضای مجازی بین کاربران فارسی‌زبان و نیز علاقمندان به اکتشافات منظومه شمسی در جهان برانگیخت.

نگاهی کوتاه به خدمات علمی فیروز نادری

فیروز نادری در رشته مهندسی برق از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی مدرک دکتری گرفت و در سال ۱۹۷۹ به آزمایشگاه رانش جت ناسا (جی پی ل) پیوست و پس از مدتی با کسب تجربه مدیریتی گروه‌های اکتشافی و نیز بالا بردن سطح دانش علمی، توانست مدیر بخش اکتشافات منظومه شمسی آزمایشگاه رانش جت ناسا شود.

البته پیش از این مسئولیت مهم، هدایت برنامه اکتشاف مریخ را بین سال‌های 2000 تا 2005 میلادی به عهده گرفت که هیجان بسیاری برای وی و طرفدارانش در ایران به همراه داشت. طی این مدت چند برنامه مریخ‌شناسی انجام شده که شامل پرتاب موفقیت‌آمیز اُدیسه مریخ، فرود مریخ‌نوردهای اکتشافی (اسپیریت و آپورچونیتی) بر سطح این سیاره و نیز توسعه مدارگرد شناسایی مریخ بود.

پیش از آن هم به مدت ۵ سال و تا سال ۲۰۰۰ مدیر برنامه اوریجین بود که با استفاده از فناوری‌های مختلف برای جست‌وجوی سیارات مشابه زمین پیرامون سایر ستارگان اجرا می‌شد.

در میان مشاهیر فناوری فضایی

این عضو موسسه هوانوردی و فضانوردی آمریکا جوایز متعددی از جمله مدال رهبری برجسته ناسا، مدال تالار مشاهیر فناوری فضایی و بالاترین جایزه ناسا «مدال خدمات ممتاز» را دریافت کرد و افتخارات زیادی برای دانشمندان ایرانی نجوم به همراه آورد.

مرحوم نادری زمانی درباره علاقمندی و تحصیل در رشته فضا گفته بود؛ «بعد از پایان دوران دبیرستان در ایران به آمریکا آمدم که در دانشگاه تحصیل کنم و می‌خواستم معماری بخوانم. ولی به رشته مهندسی تغییر رشته دادم و در زمان گرفتن دکترا با ناسا آشنا شده و دیدم دو رشته کار دارد، حوزه نظامی و حوزه علمی. دوست داشتم کار علمی کنم و بعد به ناسا پیوستم.»

دریافت اسکار به نمایندگی از اصغر فرهادی

فیروز نادری که در تالار مشاهیر فناوری فضایی حضوری درخشان دارد، یک بار در جشن مراسم سالانه اسکار هم یک جایزه سینمایی را همراه با انوشه انصاری، نخستین ایرانی و زن مسلمان که به فضا سفر کرده است، به نیابت از اصغر فرهادی دریافت کرد.

اصغر فرهادی، در سال 2017 از حضور در مراسم اسکار سر باز زد که اعتراضی به فرمان اجرایی ۱۳۷۶۹ دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا مبنی بر جلوگیری از ورود شهروندان هفت کشور عمدتاً مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا بود.

اسکار در آن سال به فروشنده اصغر فرهادی رسید و جایزه در غیاب کارگردان، توسط انوشه انصاری و فیروز نادری دریافت شد.

نادری حامی اعتراضات پاییز سال گذشته بود

فیروز نادری در سال‌های اخیر به ویژه بعد از بازنشستگی سعی کرد در چهره یک کنشگر اجتماعی و سیاسی نسبت به مسائل مختلف داخل کشور واکنش نشان دهد و دریافت اسکار به نمایندگی از اصغر فرهادی و در اعتراض به فرمان نژادپرستانه ترامپ، شاید به این دلیل بوده است.

سال قبل و در بحبوحه اعتراضات مردمی به مرگ مهسا امینی که منجر به یک کنش اجتماعی گسترده در ایران و حتی کشورهای مختلف شد، در حمایت از معترضین در داخل کشور، فیروز نادری دست به واکنش زد و تلاش می‌کرد تا سهم خود را نسبت به وقایع رخ‌داده نشان دهد و در رسانه‌ها حضور پررنگی داشته باشد.

خبرگزاری تسنیم در این باره نوشت: «فیروز نادری فردی بود که در حوادث پاییز سال گذشته در ایران، به حمایت از آشوبگران پرداخته بود و با حضور در رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه به مصاحبه پرداخت و از حامیان رضا پهلوی در میان اپوزیسیون به شمار می‌رفت. نادری در زمان اغتشاشات در فضای مجازی از آشوب‌های داخل ایران حمایت می‌کرد و مدعی انجام اقداماتی برای انتقال اینترنت ماهوارهای موسوم به استارلینک شده بود و اذعان کرده بود که چند دستگاه استارلینک را به صورت قاچاق به ایران منتقل کرده است.»