مسئولیت پذیری نیروی انتظامی در مورد جان‌باختگان

 مستقل/ گروه سیاسی - محسن فیض‌اللهی/

"جلال میرزایی"، نماینده اصلاح‌طلب مجلس، گفته که نیروی انتظامی ایران «مسئولیت بخشی از» قربانیان اعتراضات آبان‌ امسال را بر عهده گرفته است. میرزایی روز شنبه، ۷ دی، ضمن اشاره به این موضوع در گفت‌و‌گو با وب‌سایت خبری «مدآرا» همچنین خواستار آن شد که پلیس «گزارش شفافی از تعداد جان‌باختگان و نحوه کشته شدن‌شان» ارائه دهد. این نخستین‌ بار است که پس از اعتراض‌های گسترده به افزایش قیمت بنزین در ایران که سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرد دست‌کم ۳۰۴ کشته بر جا گذاشته، اعلام می‌شود که نیروی انتظامی بخشی از مسئولیت را بر عهده گرفته است.

"میرزایی" همچنین خواستار ارائه گزارش شفافی درباره تعداد جان‌باختگان و نحوه کشته‌ شدن آن‌ها شد و افزود: «اگر نیروی انتظامی کوتاهی کرده صراحتاً بیان کند تا از تکرار این اتفاقات پیشگیری شود». او ضمن انتقاد از «مدیریت‌های پرهزینه» در ایران، از دادستان کل کشور، فرمانده نیروی انتظامی و مسئولان امنیتی خواست تا «به مجلس بیایند و برای نمایندگان توضیح دهند چه اتفاقاتی افتاده است، چه میزان کشته و زخمی داشته‌ایم و این کشته‌ها که برخی از آن‌ها شیوه کشته شدن‌شان مشکوک است، چه تعداد توسط عوامل انتظامی و چه تعداد مشکوک کشته شده‌اند».

گفته‌های میرزایی و درخواست «بازنگری در عملکرد نیروی انتظامی» از سوی او پس از آن بیان می‌شود که خبرگزاری رویترز در گزارشی، از مرگ دست‌کم ۱۵۰۰ تن در اعتراض‌های سراسری در ایران خبر داد، گزارشی که واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی به آن تنها تکذیب بوده است. در همین حال گزارش‌ کنشگران و سازمان‌های حقوق بشری و خانواده‌های جان‌باختگان نشان می‌دهد بیشتر قربانیان هدف شلیک مستقیم گلوله، آن‌ هم به قلب یا سرشان، قرار گرفته‌اند.

نماینده ایلام در واکنش به گزارش رویترز چنین نظر داده که «قصد» رسانه‌های خارجی و سازمان‌هایی چون عفو بین‌الملل از ارائه آمار به گفته او «متناقض» درباره تعداد قربانیان «راه‌اندازی جنگ و عملیات روانی» و «وادار کردن مسئولان ما به نشان دادن واکنش» است.

جلال میرزایی در عین حال مدعی شده که «مردم عادی دنبال آمار و تعداد کشته‌شدگان نیستند»، بلکه «برخی نخبگان و افرادی که دغدغه مردم را دارند و کنشگران سیاسی خواهان باز شدن این موضوع هستند».

میرزایی همچنین مطرح کرد که «حاکمیت حق اعتراض را برای مردم به رسمیت می‌شناسد»، اما درباره «تعداد و چگونگی کشته شدن» معترضان آبان‌ماه «ابهاماتی در میان است».

با گذشت بیش از ۴۰ روز از اعتراض‌های آبان ۹۸ هنوز هیچ آماری از شمار جان‌باختگان، مجروحان و دستگیرشدگان این حوادث منتشر نشده است. این درحالی است که برگزاری مراسم چهلم برخی جان‌باختگان نیز در کرج با مشکلاتی همراه بوده است.

با وجود اعلام آمارهای ضد و نقیض که توسط سازمان‌ها، نهادها و خبرگزاری‌های بین‌المللی تاکنون منتشر شده، افکار عمومی در ایران دچار سردرگمی و ابهام شده و طبیعی است که در این میان، شبهه‌های بسیاری مطرح شده است. خانواده‌های داغدار همچنان منتظر اعلام آمار از سوی مراجع صلاحیت‌دار هستتد تا پیگیری‌های حقوقی درباره فرزندان‌شان را آغاز کنند. برخی از نمایندگان مجلس همچنان پیگیر وضعیت این جان‌باختگان هستند اما بدون همکاری نهادهای ذیربط، کاری به‌تنهایی از نمایندگان مجلس ساخته نیست.