وضعیت پیچیده کرونا با رشد تصاعدی بیماری

محمدرضا محبوب فر

کارشناس حوزه سلامت

ایران تماما قرمز شده است و هفته‌های جدال سخت با کرونا در پیش است. رشد تصاعدی و بی‌سابقه بیماری در کشور تا حدی است که افزایش مرگ و میر بیماران کرونایی سرعت عجیبی پیدا کرده است.

ابتلا به کرونا از نوع اومیکرون و دلتا رو به رشد است و گزارش شده که ویروس غالب ۸۵ درصد مبتلایان، اومیکرون بوده است.

هشدارها حاکی است که ۳۳۷ شهر کشور در وضعیت قرمز قرار گرفته‌اند. براساس آخرین وضعیت رنگ ‌بندی شهرستان‌‌های کشور، با گسترش سویه اومیکرون و از سوی دیگر کاهش رعایت پروتکل‌‌های بهداشتی، تعداد شهرهای وضعیت قرمز در کشور از ۲۴۷ به ۳۳۷ شهر افزایش یافته و همچنان تاکید و توصیه بر این است که هموطنان در اسرع وقت نسبت به تکمیل واکسیناسیون خود و فرزندانشان و نیز تشدید رعایت پروتکل ‌های بهداشتی اقدام کنند.

در حالیکه توصیه‌‌های کرونایی بیشتر روی واکسیناسیون متمرکز شده، استفاده از ماسک ضروری است و فاصله ایمن در اماکن شلوغ باید رعایت شود. شدید بودن علائم ابتلا به زیرسویه اومیکرون، رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ممانعت از هر گونه عادی‌انگاری بیماری را دو چندان ساخته است. نتایج بررسی‌های اولیه از سوی متخصصان در ایالات متحده نشان داده که همزمان با گسترش زیرسویه اومیکرون (BA.2) در شماری از کشورها، مطالعات آزمایشگاهی حاکی از شدید بودن علائم عفونت ناشی از این زیرسویه است.

در ایران نیز در خصوص زیرسویه قبلی اومیکرون (BA.1) مطرح می‌شد که ویروس به دستگاه تنفسی فوقانی حمله‌ور می‌شود، اما با جهش اومیکرون به زیرسویه جدید، اکنون درگیری ریوی در بین مبتلایان مشاهده شده و بستری بیماران در بخش‌های مراقبت ویژه بیمارستان‌ها از این منظر قابل توجیه است.

ورود رسمی ویروس کرونا به ایران دو ساله شده است و در حالیکه کشورهای دنیا یکی پس از دیگری محدودیت‌های کرونایی اعم از پروتکل‌ها و واکسیناسیون اجباری را لغو می‌کنند، آمار مبتلایان و جان‌‌باختگان کرونا در ایران رو به افزایش است و هشدارها درباره روند افزایشی بیماری در هفته‌‌ها و ماه‌های آینده ادامه دارد.

مسئولان آرامستان‌ها در شهرهای کشور نسبت به شکل‌گیری آرایش بحرانی در مرگ و میرهای کرونایی هشدار داده‌اند و از رقم قابل توجه ورودی به گورستان‌ها خبرداده‌ و از شهروندان خواسته‌اند که از تردد غیرضروری به این مکان‌ها خودداری کنند.

در حالیکه شهرهای کشور در وضعیت قرمز کرونایی به سر می‌برند و تمامی سنین از جمله نوزادان و کودکان مبتلا شده‌اند و درگیری ریوی هم در سویه اومیکرون اتفاق افتاده است، فعالیت آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها در سطح کشور عادی است و در برخی شهرها که همچنان روی نقشه در وضعیت قرمز به سر می‌برند، ادارات کل آموزش و پرورش طی اطلاعیه‌هایی اعلام کرده فعالیت آموزشی کلیه مدارس به صورت حضوری است.

مخالفت و انتقاد از آموزش حضوری در مدارس و دانشگاه‌ها با ادامه روند صعودی کرونا در کشور بالا گرفته است و در همین حال در برخی مراکز بهداشتی و بیمارستانی به کادر درمان دارای تست مثبت کرونا مرخصی داده نمی‌شود و به آن‌ها اعلام شده که چون سیستم بهداشتی و درمانی کشور با کمبود کادر پرستاری و درمانی مواجه شده حضور در محل کار به هر قیمت مجاز دانسته شده و به کارکنان مراکز درمانی ابلاغ شده است. 

رئیس جمهور در جلسه روز گذشته ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه فوت حتی یک نفر هم به خاطر کرونا زیاد است و نباید اتفاق بیفتد، تاکید نمود تا به روزرسانی آیین ‌نامه‌‌های مربوط به رنگ ‌بندی ‌های کرونایی، تصمیمات قبلی ستاد ملی مبارزه کرونا به قوت خود باقی است و ️ستادهای استانی باید با رصد دقیق وضعیت نسبت به مدیریت شیوع کرونا و اعمال محدودیت‌های احتمالی برای مدارس و دانشگاه‌ها اقدام کنند.

درپی این اظهارات، سخنگوی ستاد ملی کرونا، مقررات جدید برای مسائل کرونا را اطلاع رسانی کرد و خواستار تمدید یک‌ هفته‌ای محدودیت‌‌های کرونایی در کشور شده است.

اما تمام این قوانین و مصوبات فقط روی کاغذ است و در کف جامعه چنین محدودیت‌هایی نه اجرا می‌شود و نه نظارتی بر اجرای آن‌ها انجام می‌گیرد. از سویی دیگر، معلوم نیست کدام سند علمی مبتنی بر شواهد، بر تعطیلی مهدکودک‌ها تاکید می‌کند اما مدارس و دانشگاه‌ها باید همچنان باز باشد؟! تعداد فوتی‌های کرونا در تهران و دیگر شهرهای کشور در حالی حداقل سه برابر شده است که کادر سلامت و نوزادان و کودکان در خط مقدم مرگ و میرهای کرونایی قرار گرفته‌اند و کرونا در کودکان کشنده‌تر از آنفلوآنزا گزارش می‌شود.

طوفان ابتلا به کرونا بار دیگر در کشور به راه افتاده است و جولان اومیکرون در مدارس منجر به فوت دانش آموزان مبتلا شده است. روزی نیست که خبر مرگ و میر کودکان و نوجوانان منتشر نشود؛ با این حال تردد و تراکم جمعیت در شهرها با حداکثر ظرفیت تداوم دارد به طوری که سفرهای جاده‌ای مردم در هفته گذشته و در شرایطی که ویروس کرونای اومیکرون وضعیت بدتری را نسبت به هفته قبل از آن برای کشور به وجود آورد، افزایش یافت و آمارها گویای هجوم مردم به جاده‌‌ها بوده است.

محدودیت‌های کرونایی در حد حرف و شعار باقی مانده‌اند و چاره اساسی برای خروج از وضعیت موجود اندیشیده نمی‌شود. همه ‌جا صدای عطسه می‌آید و از هفته جاری، قله پیک ششم در ایران نامیده شده است. اما روند صعودی بیماری در کشور به خوبی نشان می‌دهد که کاهش آمار رسمی مقطعی، به دلیل فقدان راه‌های تشخیصی اومیکرون در کشور و کمبود تست‌های تشخیصی حقیقت ندارد و آنچه این روزها بر مردم و دولت می‌گذرد نشان می‌دهد که بی‌خیالی نسبت به بیماری در حدی است که کرونا در پیک ششم چند قله‌ای خواهد بود و روند صعودی و خانمان‌برانداز بیماری می‌رود که بیماری همچنان در ماه پایانی سال و ماه‌های ابتدایی سال آتی باقی بماند.