آیا در صورت شکست، اردوغان قدرت را تحویل می‌دهد؟

اسفندیار عبداللهی

روزنامه‌نگار 

تحلیل‌های آبکی در مورد ترکیه و گزاره زنده بودن دموکراسی در آن کشور و این تصور و تحلیل ساده‌انگارانه که رجب طیب اردوغان، این دیکتاتور شیک عثمانی، در صورت شکست در یک رقابت سالم، قدرت را دو دستی به رقیب خود تحویل می‌دهد، من را وادار می‌کند که به سلامت عقل و بنیان‌های تحلیلی برخی‌ها شک کنم.

مطالعه تاریخ ترکیه مدرن به خوبی به ما آموخته است که همیشه باید در مورد آن کشور با احتیاط همراه با تردید نظر و تحلیل داد.

روز سه شنبه بحثی در مورد زنده بودن دموکراسی بر مبنای مشاهداتی که از رقابت‌های جاری انتخابات ترکیه و همچنین تجربه باخت حزب اردوغان در استانبول و واگذاری شهرداری استانبول به رقیب، در تحریریه درگرفت، از روی صندلی برخواستم و با ماژیکی درشت در بالای وایت برد نوشتم، «اردوغان هرگز قدرت را واگذار نمی‌کند». این را نوشتم که دوستان یک هفته بعد فراموش نکنند چه بحث‌هایی صورت گرفته است. 

اما بامداد روز چهارشنبه ۲۰ اردیبهشت خبری در تایید این نظر مشاهده کردم مبنی بر اینکه اردوغان حقوق کارمندان را ۴۵ درصد افزایش می‌دهد. برخی فکر می‌کنند وقتی امثال من می‌گویند اردوغان هرگز قدرت را واگذار نمی‌کند، باید منتظر باشیم، بعد از پایان رای‌ریزی، او با تانک وارد خیابان‌های آنکارا یا استانبول شود، خیر. 

این روزهای ترکیه دقیقا من را به ساعت پایانی رای‌ریزی انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ برد و ناخواسته گونی‌های سیب‌ زمینی محمود احمدی‌نژاد برایم تداعی شد و یاد آن جمله همشهری درودی خودم افتادم که چند روز بعد از انتخابات آن سال، انگشت تاول زده خود را به من نشان داد و از تلاش‌های انتخاباتی و خلاف قانونش به نفع احمدی‌نژاد گفت.

کسی که تاریخ ترکیه مدرن، از تلاش‌های مصطفی آتاتورک برای توسعه آن کشور، کودتاهای سریالی ارتش بر ضد دولت‌های پارلمانی تا تاریخ حکمرانی رجب طیب اردوغان را مطالعه کرده باشد، شک و تردید به خود راه نمی‌دهد که اردوغان تا پای جان، قدرت کنونی خود را با کسی تقسیم نمی‌کند.