دولت سوپر راست در اسراییل

سیف‌الرضا شهابی
تحلیلگر سیاسی

در آستانه ورود به سال ۲۰۲۳ و کنار حوادثی که در نقاط مختلف دنیا در حال وقوع است، اتفاقی در خاورمیانه رخ داد که توجه بسیاری از محافل سیاسی جهان حتی در آمریکا و اروپا و خصوصا جهان عرب و منطقه خاورمیانه را به خود جلب کرد. این اتفاق، تشکیل دولت راست افراطی و شدیدا مذهبی در اسرائیل توسط بنیامین نتانیاهو است که در عمر متجاوز از هفتاد ساله اسرائیل چنین دولتی با این ویژگی راست افراطی سابقه نداشته است. این دولت در ارزیابی بسیاری از صاحب‌نظران سیاسی و نظامی می‌تواند خطرآفرین باشد و صلح و امنیت نیم‌بندی که در منطقه استراتژیک خاورمیانه وجود دارد را متشنج کند و خواسته یا ناخواسته جنگی محدود یا نامحدود بر منطقه تحمیل کند.
در نگاه کلی علل اصلی شکل‌گیری چنین دولتی توسط نتانیاهو که خود وی یک راست میانه است به دو علت زیر می‌توان قابل ارزیابی است:
۱- شکستی که نتانیاهو در انتخابات سال ۱۴۰۰ کنست متحمل شد و موفق نشده بود دولت تشکیل بدهد، لاجرم در آخرین انتخابات کنست در اسرائیل که در آبان ۱۴۰۱ برگزار شد  برای این که شکست قبلی را جبران کند و از آرای مکفی برای تشکیل دولت در کنست برخوردار شود متوسل به احزاب راست افراطی و تندروی مذهبی شد تا تعداد کرسی‌هایش در کنست از ۶۰ کرسی تجاوز کند.
۲- علت دوم، تشکیل دولت به هر بهایی بود تا از پیگیری قضایی مصونیت پیدا کند.
چنین دولتی با گرایشات راست افراطی حساسیت دولتمردان آمریکایی را هم بر انگیخته است تا جایی‌که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا که از حامیان شدید اسرائیل است در پیامی که برای نتانیاهو ارسال کرد به وی هشدار داد از خطوط قرمز خصوصا در مورد دو کشور در فلسطین و یا الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری به اسرائیل و یا تغییر وضعیت اقلیت‌ها در اراضی اشغالی تجاوز نکند. همچنین قرار است تا چند روز آینده آقای "جک سالیوان" مشاور امنیت ملی کاخ سفید جهت دیدار و مذاکره با مقامات دولت جدید اسرائیل به این کشور سفر کند و موضع واشنگتن در موارد ذکر شده و موارد دیگری از جمله اقدامات احتمالی دولت نتانیاهو علیه اقلیت عرب ساکن در اراضی اشغالی و استقلال دستگاه قضایی این کشور را تذکر بدهد. بر اساس شواهد، دولت سوپر تندروی اسرائیل تصمیم دارد هزاران شهرک‌نشین صهیونیست را مسلح کند و تشکیلاتی با ۲۰۰ هزار شبه‌نظامی از شهرک‌نشینان در کرانه باختری راه‌اندازی کند. هر کدام از اقدامات فوق می‌تواند چالشی بزرگ بوجود آورد و درگیری‌های نظامی در درون اسرائیل و کرانه باختری را افزایش دهد.
همچنین دولت جدید اسرائیل در کنار برخوردهای نژادپرستانه با فلسطینی‌ها، برای مقابله با ایران هم خط و نشان می‌کشد و آن را در رأس برنامه‌های تهاجمی برون‌مرزی خود قرار داد. نتانیاهو در هنگام معرفی کابینه‌اش در کنست در روز پنجشنبه هشتم دی ۱۴۰۱ اعلام کرد: "خنثی کردن برنامه تسلیحات اتمی ایران در راس اولویت‌های دولت او قرار دارد." در این ارتباط "آنتونی بلینکن" وزیر خارجه آمریکا در تماس تلفنی با همتای اسرائیلی خود "ایلی کوهن" از مرگ برجام و آماده شدن با اروپا جهت فشار بر ایران سخن گفته، این سخنان را می‌توان چراغ سبز به دولت جدید اسراییل برای ورود به فضای درگیری با ایران حتی نظامی تلقی کرد. قطعا برخوردهای نظامی و عملیات تهاجمی اسرائیل به نفع هیچ کشوری در خاورمیانه نخواهد بود، این طور نیست که فقط ایران آسیب ببیند و بقیه کشورها در امنیت بسر ببرند ایران هم برای دفاع بطور مستقیم یا از طرف گروه‌های نیابتی عکس‌العمل نظامی در حد توانش خواهد داشت و به این ترتیب آتشی روشن خواهد شد که دودش به چشم همه از جمله اسرائیل و کشورهای عرب هم‌پیمانش خواهد رفت. لازم است کشورهای اروپایی به خاطر هم‌مرز بودن و حضور در خاورمیانه به اسرائیل تذکر جدی بدهند که با توجه به درگیری‌های نظامی در اوکراین، اروپا تحمل جنگی دیگر در همسایگی مرزهایش نخواهد داشت.
احتمالا آمریکا از بروز بعضی جنگ‌ها برای فروش جنگ‌افزارهای نظامی و ساماندهی به اقتصاد کشورش ناراضی نباشد ولی اروپا نباید بیش از این قربانی چنین اهدافی بشود.

‌