به بازرگان ظلم شد

این مطالب، بخشی از گفتگوی مستقل آنلاین با ابراهیم اصغرزاده سخنگوی دانشجویان پیرو خط امام است

______.

شما سخنگوی دانشجویان تسخیرکننده سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۵۸ بودید. در آن ایام دو نگاه راجع به این حرکت وجود داشت. مخالفین چهره‌هایی همچون مهندس بازرگان و موافقین نیز امام و اکثریت مردم بودند.

شما بعد از ۴۰ سال اگر بخواهید اشغال سفارت آمریکا را بررسی کنید امروز بعد از ۴۰ سال چه تحلیلی دارید؟

هرچیزی را باید برحسب  مقتضات زمان خودش مطالعه کرد.

بلکه تسخیر سفارت آمریکا را باید در ظرفیت زمانی سال۵۸ و تحولات آبان ۵۸ مورد تجزیه و تحلیل قرار داد..

باید برگردیم به ۴۰ سال پیش و ببینیم آیا حرکت دانشجویان درست بوده؟

بعد از پیروزی انقلاب ۲ تفسیر راجع به انقلاب وجود داشت. مرحوم مهندس بازرگان اعتقاد داشت که انقلاب در۲۲ بهمن با سرنگونی شاه و تغییر رژیم تمام شد و باید از صبح۲۳ بهمن به عادی سازی امور بپردازیم. اما در مقابل این تفکرچپ‌های انقلاب، بنا بر مبارزه با امپریالیسم و آمریکا داشتند..

چپ‌ها آن روز به ما این طور القا کرده بودند که لیبرالیسم جاده صاف‌کن آمریکاست. در حالیکه اصلا لیبرالیسم اقتصادی متفاوت با لیبرالیسم سیاسی است..

ما باید دولت موقت را تحمل می‌کردیم. اما جنس ما چپ‌های انقلابی با روشنفکران ارً جنبش مشروطه  یا لیبرال‌های مذهبی متفاوت بود.

مرحوم مهندس بازرگان از جنس روشنفکران مشروطه بود که اعتقاد عمیق به دمو‌کراسی و جامعه مدنی و دموکراسی داشت.

اما ما دانشجویان پیرو خط امام از روشنفکران توده‌گرا و انقلابی پیرو توده‌ها بودیم.

اما آیا اشغال سفارت امریکا ضروری بوده است؟ برای پاسخ به این سوال باید برگردیم به زمانه اواخر دهه ۵۰ که این عمل صورت گرفت.

اما نگاه لیبرال‌های مذهبی چون مهندس بازرگان مبتنی براین بود که انقلاب با ۲۲ بهمن تمام می‌شد و ما باید در همه امور عادی‌سازی  را سرلوحه اقدامات خویش قرار دهیم.

دانشجویان پیرو خط امام مثل همه اقشار دیگر آن دوران توده‌گرا بودند.

قصد ما مقابله با آمریکا بود. چون آمریکایی‌ها به شاه پناه دادند و مشکل ما در آبان۵۸ با آمریکا  پناه دادن آن‌ها به شاه بود که منجربه اشغال سفارت آمریکا شد.

انقلاب محصول مشترک همه روشنفکران از۲۸ مرداد۱۳۳۲ بود. چون رژیم حاکم بر ایران، دست نشانده آمریکا بود. تمام گروه‌های چپ و اسلامی به این باور رسیده بودند. اما متاسفانه آن فضا باعث شد که ما هر فرد یا جریان حامی دموکراسی را طرفدار غرب بدانیم و این تفکر انحرافی بود. گرایش‌های چپ‌ باعث شد که درآن فضای خاص ماه‌های اوائل انقلاب لیبرالیسم را جاده صاف‌کن آمریکا بدانیم اما باید توجه داشت که لیبرالیسم سیاسی با لیبرالیسم اقتصادی متفاوت است.

اتفاقا خیلی از روحانیون ما هم حامی لیبرالیسم اقتصادی بوده و هستند.

تاثیرپذیری انقلاب از توده‌ها نقطه ضعف نگرش انقلابیون بود.

درباره اشغال سفارت آمریکا باید بگویم که این حرکتی دانشجویی بود و اصلا نمی‌دانستیم که واکنش دولت و نظام سیاسیِ وقت این حرکت را بپذیرند یانه؟ ما اصلا نمی‌دانستیم که اشغال سفارت موجب تسویه لیبرال‌ها خواهد شد..

اشغال سفارت آمریکا تبعات مثبتی هم داشت و بزرگترین وجه مثبت این حرکت ایجاد همبستگی ملی در دردرون کشور بود.

 آیا به نظرشما اشغال سفارت آمریکا باعث وقوع جنگ ایران و عراق نشد؟

من این مطلب را قبول ندارم که اشغال سفارت آمریکا موجب بروز جنگ ایران و عرق شده است. بلکه صدام از مدت‌ها قبل دنبال عرض‌اندام در برابر ایران بود. اشغال سفارت آمریکا علت تامه جنگ نبود بلکه جنگ را تسریع کرد. در زمان اشغال سفارت آمریکا تندروی‌هایی صورت گرفت که من الان آن‌ها را قبول ندارم. افشاگری‌ها علیه امیرانتظام غلط بود و دانشجویان درباره این فرد اشتباه کردند.

متاسفانه نتوانستیم از امیرانتظام اعاده حیثیت کنیم. در روند افشاگری‌ها به بازرگان و لیبرال‌های مذهبی ظلم کردیم.

.

 آقای اصغرزاده چه دلیلی باعث شده است که شما امروز منتقد افشاگری‌های دانشجویان علیه بازرگان و یارانش شده‌اید؟

من کل پروسه انتشار اسناد را مسئله می‌دانم ما اصلا حق نداشتیم آنطور راجع به افراد و بخاطر آن اسناد درباره آن‌ها قضاوت کنیم. ما باید از امیرانتظام اعاده حیثیت می‌کردیم. افشاگری‌های ما چهره انقلاب را خشن کرد.

 آقای اصغرزاده چگونه است که سفارت آمریکا ۳هفته قبل از شما توسط چریک‌های فدایی اشغال شد، امام آنرا تقبیح کردند ولی وقتی دانشجویان این کار را کردند مورد تایید قرارداد؟

نتیجه می‌گیریم اولا امام با اشغال سفارت آمریکا موافق نبوده‌اند و در ذات انقلاب آمریکا ستیزی وجود نداشته است. وگرنه باید امام دستور می‌داد سفارت آمریکا تعطیل شود یا همان چریک‌ها مورد تقدیر قرار می‌گرفتند. دومین نکته اینکه این حادثه متعلق به ۴۸ ساعت بعد از انقلاب است و متعلق به مهر۵۸ نبوده است.

 چریک‌های فدایی ۲ بار سفارت آمریکا را اشغال کردند. ۴۸ ساعت بعد از پیروزی انقلاب و بار دوم در بیستم مهر ۵۸؟

به هرحال ان اتفاق که افتاد امام دستور رفع اشغال سفارت را دادند.

سومین نکته اینکه؛ اشغال سفارت آمریکا عکس‌العملی نسبت به سیاست‌های آمریکا نبود. اشغال سفارت آمریکا محصول رفتاری سیاست‌های آمریکا بود که شاه را در خاک آمریکا پذیرفتند. این بهانه‌ای شد که ما سفارت را اشغال کردیم و امام هم آنرا مدیریت کردند.

امام عملگرا بود و به نفع شرایطی که خودش می‌خواست در جهت وحدت جامعه و همبستگی ملی از این اقدام بهره‌برداری کرد.

ماباید سیاست‌های توده‌ای و پوپولیستی را نقد کنیم.