آیا محمد قبادلو عجولانه اعدام شد؟

محمد قبادلو ۲۲ ساله، کارگر آرایشگاه و ساکن شهر پرند بود. او سابقه ابتلا به اختلال دوقطبی داشت که رأی حکم شعبه اول دیوان عالی کشور نیز بر همین پایه صادر شد

گروه سیاسی- شامگاه دو‌شنبه 2 بهمن امیر رئیسیان با انتشار توییتی از ابلاغ حکم اعدام محمد قبادلو، از بازداشتی‌های اعتراضات پاییز سال گذشته که به اتهام قتل یک مامور نیروی انتظامی در زندان قزلحصار کرج، حبس بود در بامداد روز سه شنبه خبر داد. ادعایی که بلافاصله با واکنش بسیاری از کاربران از جمله وکلای دادگستری مواجه شد.

دست‌کم ۱۵ وکیل دادگستری مانند سیدعلی مجتهدزاده، مصطفی دانشجو، ماهدخت دامغانپور، شیما قوشه، و محسن برهانی هم در واکنش به این ابلاغیه آنهم 12 ساعت قبل از اجرا، تأکید کردند که اجرای حکم قصاص محمد قبادلو در حالی که قبلاً توسط دیوان عالی نقض شده بود غیرقانونی است.

اما با همه اشکالاتی که این وکلا نسبت به اعدام محمد قبادلو وارد کردند، بامداد روز سه‌شنبه سوم بهمن درحالیکه هوای زندان قزلحصار بارانی بود حکم اعدام قبادلو با حضور خانواده فرید کرم‌پور، مامور نیروی انتظامی جان باخته در ماجرای درگیری با قبادلو اجرا شد. خبری ناگوار که بهت و حیرت بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی را به دنبال داشت.

خبرگزاری میزان پس از اجرای این حکم در توییترش نوشت: «ادعای وکیل محمد قبادلو در رابطه با اینکه پرونده اعاده دادرسی در دیوانعالی کشور تعیین تکلیف نشده بود صحت ندارد. پرونده اعاده دادرسی قاتل شهید کرم‌پور 2 بار در دیوان عالی کشور رد شده است.»

این ادعا در حالی مطرح می‌شود که نخستین بار 3 خردادماه خبرگزاری‌ها از رد شدن درخواست اعاده دادرسی درباره حکم قصاص محمد قبادلو خبرداده بودند اما دقیقاً دو ماه بعد یعنی در چهارم مردادماه، امیر رئیسیان و خبرگزاری‌ها اعلام کردند که: «درخواست اعاده دادرسی وکیل محمد قبادلو یکی از محکومان اعتراضات پاییز سال گذشته، با ارائه گواهی جدید از پزشکی قانونی در دیوان عالی کشور پذیرفته شد.»

اما پس از اجرای حکم اعدام و توییت خبرگزاری میزان مبنی بر اینکه پرونده اعاده دادرسی قبادلو 2 بار در دیوان عالی کشور رد شده، امیر رئیسیان در توییترش نوشت که: «حاضر است در یک مناظره این ادعاها را رد کند.»

محمد قبادلو ۲۲ ساله، کارگر آرایشگاه و ساکن شهر پرند بود. او سابقه ابتلا به اختلال دوقطبی داشت که رأی حکم شعبه اول دیوان عالی کشور نیز بر همین پایه صادر شد.

محمد قبادلو از جمله متهمینی بود که در نخستین روز آغاز محاکمه زندانیان اعتراض‌های پاییز سال گذشته در روز هفتم آبان ماه 1401 در برابر قاضی صلواتی حاضر شد. معصومه احمدی، مادر او در همان وقت با انتشار ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی گفت که فرزندش به بیماری «دو قطبی» مبتلاست و در ماه‌های اخیر از درمان بیماری‌اش خودداری کرده.

در این بین، بیمارستان میلاد شهریار هم تایید کرد که محمد قبادلو از سال ۱۳۹۵ به دلیل بیماری دوقطبی در این بیمارستان تحت درمان بوده است. در این گواهی پزشکی تاکید شده که «پرخاشگری و انجام کارهای خطرناک» از علائم این بیماری است.

اما مرکز اطلاع‌رسانی قوه قضائیه در گزارشی کاملاً متفاوت با این خبرگزاری‌ها مدعی شد که محمد قبادلو در تحقیقات دادسرا گفته با «برنامه‌ریزی قبلی ماموران پلیس را با خودرو زیر گرفته و اگر ۱۰ مامور دیگر هم همین الان بیایند آن‌ها را زیر می‌گیرد».

بیماران «دوقطبی» در دوره‌هایی از بیماری‌شان ممکن است به رفتارهایی دست بزنند که گاهی برخلاف عرف جامعه توصیف می‌شوند.

اما در جلسه دادگاه محمد قبادلو نماینده پزشکی قانونی مدعی شد که رفتار قبادلو در زمان زیرگرفتن ماموران نیروی انتظامی «هدف‌دار» بوده و او «ماهیت جرم را می‌دانسته که فرار کرده است». علائم و شواهدی از اختلالات عمده در وضعیت روانی او نیز وجود ندارد.

با این وجود و با تلاش وکیل پرونده همانطوریکه پیشتر به آن اشاره کردیم، دیوانعالی کشور، درخواست اعاده دادرسی وکیل محمدقبادلو در تعاقب صدور رأی قطعی و به دلیل ارائه گواهی جدیدالتحصیل از پزشکی قانونی، را پذیرفت.

این گواهی که از سوی پزشک متخصص اعصاب و روان اداره پزشکی قانونی شهرستان تهران در تاریخ هفتم تیرماه و پس از صدور حکم قطعی صادر شده به وجود اختلالات دوقطبی و تکانش گری و انجام رفتارهای خطرناک محکومٌ علیه اشاره دارد و این موضوع را مستلزم معاینه و بررسی مجدد دانست.

اما با این حساب نتیجه، اعدام محمد قبادلو شد آنهم در حالیکه دادگاه هم‌عرض نظرش را درباره پرونده اعلام نکرده بود. محمد قبادلو نهمین فردی است که در جریان اعتراضات سال گذشته بازداشت و سپس اعدام شد. پیش از او محسن شکاری، مجیدرضا رهنورد، محمدمهدی کرمی، محمد حسینی، صالح میرهاشمی، سعید یعقوبی، مجید کاظمی و میلاد زهره‌وند هم طی یکسال گذشته اعدام شده‌اند.