وزارت جهاد نامه‌نگاری می‌کند، وزارت صنعت توجه نمی‌کند

گروه اقتصادی مستقل آنلاین/شیرین سعیدی

این خبر در حالی از مرکز آمار منتشر شده که پوریان رئیس مجمع ملی صادرکنندگان دام زنده، اعلام می‌کند تولید کنندگان بخش دام کشور به شدت تحت فشار برای انباشت تولید دام پروار شده هستند ولی وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت و معدن و تجارت برای انباشت دام و زیان انباشته تولید کننده دام هیچ راهکاری ارائه نمی‌دهند. همین اتفاق موجب شده حدود ۴۰ درصد دامداری‌ها تعطیل شوند و به احتمال زیاد تا پایان سال تعداد بیشتری نیز تعطیل خواهند شد.

براساس یافته‌های دیگر مرکز آمار، تعداد ۵.۹۲ میلیون رأس بره و ٢.٢ میلیون رأس بزغاله در فصل پاییز سال‌جاری در بهره‌برداری‌های پرورش‌دهنده دام سبک کشور متولد شده است که تعداد این زایش‌ها در فصل تابستان برای بره ١.٤ میلیون رأس و برای بزغاله ٦٣٧ هزار رأس بوده است.

حال به این نکته توجه کنید که اگر تولید دام پرواری که بیشتر دام سنگین است بیش از حد نیاز نیز وجود دارد و تولید دام سبک نیز، رو به ازدیاد است. اینجاست که تولید بدون عرضه مناسب یا تقاضای کافی می‌تواند به دردسری بزرگ و ضرر هنگفت تولیدکنندگان دام منجر شود.   

منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام زنده کشور معتقد است وضعیت سیاستگذاری برای صنعت تولیدکنندگان دام بسیار نابسامان است و به روال عادی بازنگشته است. او در توضیح این موضوع می‌گوید:‌ تولیدکنندگان دام به دلیل افزایش تولید بدون عرضه مناسب موجب انباشتگی دام پروار شده است. این اتفاق موجب شده که تولیدکنندگان زیان انباشته داشته باشند و زیان آنها تبدیل به ضرر ساعتی شده و ترافیک تولید دام صنعتی به شدت رو به افزایش است.

پوریان در مورد تصحیح وضع موجود و راهکار خروج از بحران صنعت تولیدکنندگان دام صنعتی توضیح می‌دهد:‌ در چنین وضعیت دولت سه راهکار بیشتر پیش رو ندارد، یا موضوع خرید تضمینی دام را پیش ببرد که در مورد دام سبک شاید کاربرد داشته باشد اما در مورد دام صنعتی امکان پذیر نیست. مورد دیگر اینکه به طور کلی واردات دام را ممنوع کند که عقلانی نیست و مورد سوم نیز اجازه صادرات حتی به صورت محدود است.

او اضافه می‌کند:‌ دامپرور صنعتی طی سال دو دوره بیشتر نمی‌تواند پرواربندی انجام دهد چون هر دوره بیش از ۵ یا ۶ ماه طول می‌کشد ضرر دامپرور روزانه محاسبه می‌شود، بنابراین اگر در این دوره دامپرور نتواند دام را عرضه کند برای دوره بعد هیچ اقدامی نمی‌کند. هزینه تولید نیز هر روز بیشتر می‌شود، تا جایی که قیمت تولید داخل قابل رقابت با واردات نیست.

رئیس شورای تامین کنندگان دام زنده کشور گلایه از همکاری دولت به خصوص وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت و معدن و تجارت دارد که هیچ توجهی به وخامت اوضاع تولید کنندگان ندارند. او در این باره توضیح می‌دهد:‌ بهترین راه حل برای عبور از بحران پرواربندان صنعتی اجازه صادرات حتی به شکل محدود است. متولی بخش تولید دام وزرات جهاد کشاورزی است اما متولی صادرات وزات صنعت و تجارت است. وزارت جهاد کشاورزی فقط به نامه‌نگاری بسنده کرده که نیاز است صادرات دام انجام شود اما وزارت صنعت هیچ پاسخ واضح و روشنی برای تقاضا نداده است. در واقع فقط یک نامه ارسال شده پاسخی هم نیامده است.

او اضافه می‌کند:‌ فشار هر روز بر تولیدکننده بیشتر می‌شود و مازاد تولید دام را نمی‌توانند در داخل عرضه کنند. در حالی که با همین نامه‌نگاری‌ها این امکان وجود داشت که حداقل از طریق شهرک‌های پروار بندی اقدام شود و بتوان صادرات را انجام داد.

پوریان با اشاره به اینکه دام پروار بیش ۵۰۰ کیلوگرم در داخل خریدار ندارد و مهمترین مقصد صادراتی دام‌های ما عراق است می‌گوید‌: میزان تولید در سال جاری به قدر کافی بوده و ازدیاد تولید دام سبک نیز مزید علت شده که ضرر پرورش دام‌پروار را دو چندان می‌کند. ورود دام اگر محدود شود و در مقابل اجازه محدود صادرات دوباره صادر شود.

او اضافه می‌کند: با توجه به اینکه جلوی کشتار و قاچاق دام مولد گرفته شده از سال ۹۶ به بعد تعداد دام‌های زنده به خصوص دام سبک افزایش پیدا کرده است. این اتفاق جمعیت دام را افزایش داده است. بنابراین اگر قیمت گوشت در داخل کنترل نمی‌شود مشکل از تولید نیست، مشکل از بخش توزیع، بسته‌بندی و بخش عرضه است. با این شرایط وضعیت تولید رو به وخامت می‌رود و سال دیگر هیچ دامداری حاضر به پروار بندی نیست و یکبار دیگر با کاهش عرضه و افزایش قیمت گوشت مواجهه هستیم.   

افزایش جمعیت دام سبک  

اما نتایج گزارش‌های آماری مرکز آمار ایرن نشان می‌دهد که جمعیت دام سبک رو به افزایش است و نیاز به ایجاد تعادل در این بازار است. نتایج طرح آمارگیری اندازه‌گیری فصلی تعداد و تولیدات دام سبک، در فصل پاییز ١٣٩٨ نشان می‌دهد که تعداد گوسفند و بره موجود در دامداری‌های کشــور در فصل پاییز (پایان آذر) ۴۱.۳ میلیون رأس و تعداد بز و بزغاله ١٥ میلیون رأس بوده است که تعداد گوسفند و بره نسبت به فصل مشابه سال قبل ۳.۳ درصد افزایش و بز و بزغاله نسبت به فصل مشابه سال قبل ۲.۵ درصد کاهش یافته است. نتایج حاصل از این طرح نشان می‌دهد تعداد این دو نوع دام نسبت به فصل تابستان سال‌جاری (پایان شهریور) به ترتیب ۳.۶ و ۸.۵ درصد کاهش داشته است.

طبق یافته‌های دیگر این طرح آمارگیری، تعداد ۵.۹ میلیون رأس بره ۲.۲ میلیون رأس بزغاله در فصل پاییز سال‌جاری در بهره‌برداری‌های پرورش‌دهنده دام سبک کشور متولد شده است که تعداد این زایش­ها در فصل تابستان برای بره ۱.۴ میلیون رأس و برای بزغاله ٦٣٧ هزار رأس بوده است.

در پاییز سال‌جاری تعداد ۲.۷ میلیون رأس گوسفند و بره و ٧٣٠ هزار رأس بز و بزغاله توسط دامداری‌های کشور به منظور تولید گوشت عرضه شده است. مقایسه نتایج این طرح با اطلاعات حاصل از طرح کشتار دام کشتارگاه‌های رسمی کشور نشان می‌دهد حدود ٥١ درصد گوسفند و بره و ٦٠ درصد بز و بزغاله عرضه شده برای کشتار در کشتارگاه‌های رسمی کشور و بقیه در خارج از کشتارگاه‌ها ذبح شده‌اند.

بر اساس نتایج این طرح، مقدار تولید شیر گوسفند و بز در فصل پاییز به‌ترتیب ٧٩٨٢ و ٧١١٩ تن برآورد شده است.