فقط ۸ سال فرصت داریم

رصدخانه مهاجرت نوشت: بارش‌های کمتر از نرمال در سال‌های اخیر بیشتر شده است، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد سال جاری هم بارش‌های کمی پیش‌رو است، حداقل پاییز امسال نباید چندان انتظار باران‌های پاییزی داشت، اما این وضعیت به عدم مدیریت مصرف آب در بخش‌های مختلف مانند کشاورزی گره خورده است، وضعیتی که اگر ادامه داشته باشد بیابانی شدن مناطق مسکونی و خالی از سکنه شدن آن‌ها دور از ذهن نیست.

روند خشکسالی به‌حدی است که کارشناسان دائم از افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی و خانگی ابراز نگرانی می‌کنند و معتقدند با این الگوی مصرف به‌زودی ایران خشک می‌شود.

همان‌طور که رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور هشدار داده که اگر سال ۲۰۳۰ نتوانیم مانع تخریب آنچه که امنیت محیط زیست یا امنیت حیات انسان است را بررسی کرده و چاره برای آن بی‌انجامیم، از آن سال به بعد روند خشکسالی شدید کشور را فرا می‌گیرد.

آن‌طور که عباسعلی نوبخت گفته: «بر اساس مطالعات انجام شده در صورتی که کشور با سرعت کنونی به سمت خشکسالی حرکت کند، ایران در سال ۲۰۴۰ جزو ۱۹ کشور خشک دنیا خواهد شد.»

وی که در دیدار با نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز سخن می‌گفت، از این موضوع ابراز نگرانی کرد و افزود: کشور تا سه سال دیگر یعنی تا سال ۲۰۲۵ با وضعیت کنونی به سرعت به سمت خشکسالی حرکت می‌کند و تنها با راهکار حفظ پوشش گیاهی، حفاظت و توسعه آن است که می‌توانیم از این بلا فرار کنیم.

امنیت غذایی و حفظ منابع آبی که جنگل ها برعهده دارند، بسیار مهم و تاثیر گذار است، به‌طوریکه هر هکتار جنگل مثل جنگل‌های ارسباران آذربایجان شرقی ۱۵۰۰ مترمکعب آب در سال به واسطه بارش جذب، حفظ یا تولید می کند.»

وی با اشاره به برخی از نقاط بحرانی ایران، گفت: «اکنون در جهرم برای رسیدن به آب باید ۵۴۰ متر، در شهریار تهران ۳۶۰ متر و در آذربایجان غربی ۶۰ متر چاه کنده شود تا به آب برسند که در واقع فاجعه زیست محیطی به شمار می آید.»

۴۰ هزار روستا خالی از سکنه

این گفته‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که آمارها حاکی از آن است که از سال ۱۳۳۵ تا دهه ۹۰، حدود ۴۰ هزار روستا به دلیل خشکسالی شدید کاملا از سکنه خالی و متروکه شده‌اند؛ به طوری که سهم جمعیت روستایی از ۳۹ درصد در سال ۱۳۷۵ به ۲۹ درصد در سال ۱۳۹۵ کاهش یافته است.

احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در گفت‌وگویی این موضوع را تایید می‌کند و می‌گوید: «یکی از تبعات مهم کمبود آب مهاجرت است، جمعیتی که برای کار کردن آب نداشته باشد، راهی جز رها کردن آن منطقه ندارد، مناطقی که شبیه کویر مرکزی فعلی می‌شوند که هیچ سکنه‌ای ندارد.»

همچنین از مجموع ۶۰۹ دشت در کشور، ۴۰۹ مورد ممنوعه شده‌اند و به‌دلیل استفاده بیش از اندازه از چاه‌های غیر مجاز و خالی شدن سفره‌های زیر زمینی خطر فرونشست و فروریزش، امکان بهره‌برداری از آن‌ها را ممنوع کرده است.