نکات حائز توجه در مذاکرات وین

حسین علایی

 نظامی بازنشسته

هدف ایران از رفتن به سوی برجام و یا "برنامه جامع اقدام مشترک" را می‌توان به‌کارگیری سیاست‌هایی دانست که منجر به پایان تحریم‌های بین المللی علیه کشور شود. ایالات‌متحده هم با توافق برجام تلاش داشته است تا قابلیت‌های ایران در حوزه هسته‌ای را کنترل و محدود سازد. مخالفین برجام معتقدند که چنین فرآیندی به این دلیل مطلوبیت لازم را برای ایران به‌وجود نیاورد که هیچ‌گونه نشانه‌ای از توازن در چگونگی اعطای امتیازات مورد نظر وجود نداشت. به این معنی که مسئله لغو کامل تحریم‌ها به گونه قطعی تعیین تکلیف نشده بود و محدودسازی تحریم‌ها نیز همراه با، اما و اگر‌های بسیاری بود. 

با توجه به این نکات لازم است تا در شرایط موجود از تجربه مذاکرات قبلی برجام بهره گرفته و از سازوکار‌های زیر در راستای بهینه‌سازی موقعیت ایران در فضای مذاکرات جاری استفاده شود تا دوباره منجر به گسترش بحران نشود. مردم انتظار دارند تا در مذاکرات در حال انجام برای بازگشت به برجام، تمام ایراداتی که به این قرارداد در دولت قبلی گرفته می‌شد برطرف گردد و آنچه به امضاء می‌رسد به سرنوشت خروج آمریکا از برجام منجر نشود. 

به نظر می‌رسد اگر ایران بتواند واسطه‌گری کشورهای اروپایی و روسیه را با توجه به تجربه تلخ شیوه روسیه و فرانسه در مذاکرات برجام در سال ۱۳۹۴ قطع کند و نگذارد پای عربستان به مسائل مذاکرات جاری وین توسط روسیه باز شود، کار مهمی انجام شده است. 

به هر حال در مذاکرات جاری باید به نکات زیر که بسیار برای ایران و پایداری برجام حائز اهمیت هستند، تأکید شود:

۱- لغو نیاز به تأیید هر شش ماه یکبار امضاء رئیس جمهور آمریکا برای تعلیق تحریم‌ها

۲- حذف مجوز اوفک (OFAC) برای خریدهای خارجی ایران بویژه در حوزه هوایی و هوانوردی

۳- کنار گذاشتن ساز و کار ماشه برای بازگشت احتمالی قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل

امید است با به نتیجه رسیدن مذاکرات جاری در وین موانع حرکت ایران به سوی پیشرفت و توسعه برداشته شود و راهی برای تعامل سازنده با کشورهای جهان و کاهش مخاصمات باز شود.