شرم‌الشیخ؛ فرصت‌سوزی جدید
به موجب توافقی که در آبان ۱۳۸۳ (نوامبر ۲۰۰۴) با کشورهای اروپایی صورت پذیرفته بود، ایران متعهد شده بود فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم را معلق سازد. سه روز پس از آغاز به کار دولت محمود احمدی‌نژاد یعنی در ۱۵ مرداد ۱۳۸۴، ایران رسماً اعلام کرد فعالیت‌های هسته‌ای را در تأسیسات نطنز اصفهان آغاز کرده است. با شکست تلاش‌ها برای متقاعدکردن ایران نسبت به تعلیق مجدد غنی‌سازی، شورای حکام آژانس طی سه مرحله علیه ایران سه قطعنامه تصویب کرد
رد دعوت السیسی از سوی عراقچی به لیست بلندبالای فرصت سوزی‌های جمهوری اسلامی اضافه شد
اسفندیار عبداللهی روزنامه نگار
در آخرین یادداشتم در رسانه ارزشمند مستقل آنلاین با تیتر «زورمان را به التماس دادیم»، عرض کردم که از اوایل دهه ۸۰ تا به امروز فرصت‌های زیادی برای تبدیل شدن به یک کشور عادی را از دست دادیم.
در ۲۹ مهر ۱۳۸۲ برابر با ۲۱ اکتبر ۲۰۰۳، در نشست مشترک وزرای خارجه سه کشور اروپایی و هیئت ایرانی که در تهران، سعدآباد، برگزار شد، بیانیه‌ای اعلام گردید که به موجب آن، ایران برای بازدید بازرسان آژانس انرژی اتمی از تأسیسات اتمی خود اعلام همکاری کرد و گازدهی در سانتریفیوژهای نظنر را در راستای راستی‌آزمایی و اثبات صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای ایران، به صورت داوطلبانه و برای مدت محدود تعلیق کرد. انگلیس و فرانسه نیز متعهد شدند تا از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری کنند. در این مذاکرات ریاست هیئت ایرانی را حسن روحانی و کمال خرازی بر عهده داشتند. ریاست هیئت اروپایی را هم دومینیک دو ویلپن، جک استراو و یوشکا فیشر وزیران خارجه سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان بر عهده داشتند.
توافق سعدآباد آغازی بود بر همکاری شفاف ایران با جهان و اگر همان زمان با درایت و سیاست، پای ایالات متحده آمریکا را به این ماجرا می کشیدیم، شاید امروز شاهد شکست پشت شکست نمی‌بودیم.
با وجود این که ما فعالیت‌های هسته‌ای خود را از چشم جهانیان و شورای حکام مخفی نگاه داشته بودیم اما برخورد تروئیکای اروپایی با ما عادلانه و بر پایه احترام بود. آن زمان بحث جهان با ما فقط شفافیت در فعالیت هسته‌ای بود.
به موجب توافقی که در آبان ۱۳۸۳ (نوامبر ۲۰۰۴) با کشورهای اروپایی صورت پذیرفته بود، ایران متعهد شده بود فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم را معلق سازد.
سه روز پس از آغاز به کار دولت محمود احمدی‌نژاد یعنی در ۱۵ مرداد ۱۳۸۴، ایران رسماً اعلام کرد فعالیت‌های هسته‌ای را در تأسیسات نطنز اصفهان آغاز کرده است. با شکست تلاش‌ها برای متقاعدکردن ایران نسبت به تعلیق مجدد غنی‌سازی، شورای حکام آژانس طی سه مرحله علیه ایران سه قطعنامه تصویب کرد. در ۲ مهر ۱۳۸۴ (۲۴ سپتامبر ۲۰۰۵) شورای حکام اعلام کرد ایران به الزامات هسته‌ای‌اش در توافق پادمانی آژانس پایبند نیست.
با این حال، ارائه گزارش به شورای امنیت سازمان ملل به زمان دیگری موکول شد تا فرصت اقناع ایران به تعلیق غنی‌سازی فراهم شود. با شکست تلاش‌های دیپلماتیک، شورای حکام آژانس در ۱۵ بهمن ۱۳۸۴ (۴ فوریه ۲۰۰۶) به ایران اخطار داد به‌دلیل نقض تعهدات پادمانی، پرونده را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع خواهد داد. نهایتاً این امر در ۱۸ اسفند ۱۳۸۴ (۸ مارس ۲۰۰۶) اتفاق افتاد.
متلی یا مثلی وجود دارد که می‌گوید: دیوانه‌ای سنگی در چاه می‌اندازد که صد عاقل از خارج کردن آن عاجزند. مصداق این ضرب‌المثل بلایی بود که معجزه هزاره سوم بر سر توافق سعدآباد آورد. بلایی که هر روز بیشتر از روز قبل کشور ما را از مسیر طبیعی توسعه دور و دورتر کرده و حکومت ما هم به دو گزینه تامین معیشت برای مردم و اصل بقای خودش متمرکز شده است. به این معنا که جمهوری اسلامی امروز عملا در برنامه‌های خود، گزینه‌ای بنام توسعه را ندارد.
این یک نمونه از عملکرد دولت‌های جمهوری اسلامی برای رقم زدن نتایجی است که امروز با آن دست به گریبانیم.
همه اینها را گفتیم که به اجلاس یا کنفرانس شرم‌الشیخ برسیم. به هر حال ترامپ با وجود تمام اختلالات و نوسانات رفتاری و لسانی، نشان داده، گاها کارهای شجاعانه‌ای هم انجام می‌دهد. یکی از جالب‌ترین کارهای ترامپ تشکر از ایران برای صلح اسراییل و حماس بود. مهمتر از آن دعوت از ایران به کنفرانس صلح شرم‌الشیخ مصر بود.
حضور ایران در مصر در کنار آمریکا فرصتی طلایی برای دفع خطر جنگ از سر ما بود. گرچه هنوز بر این عقیده ام که جنگ نمی‌شود ولی رد دعوت السیسی از سوی عراقچی به لیست بلندبالای فرصت سوزی‌های جمهوری اسلامی اضافه شد.
ارسال نظر