جشن بگیریم، همکاری کنیم و گرامی بداریم

احمد قویدل 

فعال مدنی

 ۲۷ فوریه مصادف با ۸ اسفند روز جهانی NGO است. معادل نه چندان دقیق واژه NGO در کشور ما ایران سازمان‌های مردم نهاد است. به نظر می‌رسد واژه تشکل‌های مردمی به مفهوم NGO نزدیکتر باشد. از سال ۲۰۱۴ این روز به عنوان روز جهانی سازمان‌های غیردولتی تعیین و در حال حاضر در بیش از ۸۹ کشور جهان در ۶ قاره جهان این روز جشن گرفته می‌شود.

برای این روز نشانه‌ای تعیین شده که در تفسیر آن آمده است: 

سازمان‌های غیردولتی بسیار متنوع و همیشه با هم همسو نیستند، اما می‌توانند به عنوان یک واحد به عنوان نمایندگان متشکل مردم متحد شوند. نشانه این روز از کندوی زنبور الهام گرفته شده است. اتحاد سازمان‌های مردم نهاد در نشانه به صورت یک کندوی بزرگ_ خانه‌های کوچکی کنار هم– تجلی یافته است.  

در ترکیب رنگ نشانه روز جهانی از رنگ‌های متنوع طبیعت در چهار فصل سال الهام گرفته شده است. طراحان این نشانه به استفاده کنندگان از این نشانه بین المللی توصیه نموده‌اند از تغییر در رنگ این نشانه بین المللی پرهیز نمایند. 

شعار امسال برای برگزاری این مناسبت بین‌المللی: جشن بگیریم، همکاری کنیم و گرامی بداریم.

این مناسبت بین المللی فرصتی است برای دعوت مردم به متشکل شدن و تاسیس سازمان‌های مردم‌نهاد جدید و همچنین تشکیل سازمان‌هایی که نیاز به ثبت رسمی ندارند و محور تشکیل آن‌ها از نیازها و دغدغه‌های مردم برمی‌خیزد. این سازمان‌ها در مفاهیم بین المللی CBO هستند و در کشور ما بر اساس آخرین آیین نامه ناظر بر فعالیت سازمان‌های مردم نهاد نیاز به اخذ مجوز هم ندارد. 

در این روز می‌توانیم به مردم یادآوری کنیم که بدون تشکل نمی‌توانند مطالبات خود را از دولت‌ها درخواست کنند. انسان‌های تنها یا قادر نیستند به درستی مطالبات خود را درخواست و پیگیری کنند و یا در جنبش‌های اجتماعی و اعتراضی، صرفا مشارکت کننده‌ای ناآگاه در پویه‌های اتفاقی و هیجانی خواهند بود. 

به مناسبت این روز جهانی از مردم کشورمان دعوت می‌نماییم متناسب با علاقه‌مندی و دغدغه‌های اجتماعی که دارند یا به عضویت تشکل‌های اجتماعی تاسیس شده نایل آیند و یا با جمعی از همفکران، همسو با دغدغه مشترکی که دارند نسبت به تاسیس تشکل اقدام کنند. 

 سازمان‌های مردم نهاد چگونه می‌توانند باهم همکاری کنند؟ 

سازمان‌های مردم‌نهاد برای اینکه بتوانند همکاری نظام‌مند و مفیدی داشته باشند باید به شبکه‌های تخصصی سازمان‌های مردم‌نهاد متناسب با اهداف موسسه خود بپیوندند و یا با سازمان‌های مردم‌نهاد دیگر همکاری‌های هدفمند مشترک داشته باشند. 

شبکه‌های سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند بوسیله سازمان‌های همسو مانند تشکل‌های معلولان (یا بهتر بگوییم توان‌یابان) تشکل‌های حامی محیط زیست، و ... یا با محور موضوعی مشترک مانند مقابله با بحران کرونا و یاری به مردم در بلایای طبیعی تشکیل شوند. 

شبکه‌سازی در سازمان‌های مردم‌نهاد کلید توسعه سازمان‌های مردم‌نهاد و یک رویکرد تخصصی به موضوع فعالیت این سازمان و تقویت نقش مطالبه‌گری این سازمان‌ها و بستر مناسبی برای انقال تجارب دستاوردها و هم‌افزایی در سازمان‌های مردم نهاد است. 

شبکه‌های تخصصی سازمان‌های مردم‌نهاد ظرفیتی ارزشمند در تعامل به دولت و نهادهای عمومی بوده و می‌توانند نقش شایسته‌ای در تصویب قوانین و مقررات به نفع مردم در حوزه‌های مختلف از جمله در حوزه فعالیت سازمان‌های مردم نهاد ایفا نمایند. 

با امید به اینکه در کشور ما ایران امکان توسعه فعالیت‌های اجتماعی با تصویب قانون خاص این حوزه فراهم گردد، بی‌تردید قانون تجارت اساسا نمی‌تواند ناظر مناسبی برای فعالیت موسساتی که غیردولتی (غیر حکومتی)، غیرانتفاعی و غیرسیاسی هستند باشد. 

به امید آنروز