مطبوعات سالیانی است که گرفتار ویروس شده‌اند

مستقل‌آنلاین، حجت‌الله جیرودی، فعال حوزه چاپ و نشر/

در پی اعلام سیاست‌های دولت محترم مبنی بر مدیریت فاصله‌گذاری اجتماعی جهت قطع زنجیره ویروس کرونا هرچند با تاخیر اما عاقبت بخش‌های زیادی از مشاغل را در حالت تعطیلی موقت قرار داد، و البته تصمیم بسیار درست و بایسته‌ای بود. یکی از واحدهای تعطیل شده، مطبوعات کشور است، از نظر بعضی همکاران پیشکسوت روزنامه‌نگاری این اقدام دولت مورد سوال قرار گرفته و موجب تعجب آنان شد. گرچه برای کل دست‌اندرکاران نشریات کاغذی جای سوال وجود دارد که در این روزهای بحرانی ویروس کرونا که نیاز اطلاع‌رسانی برای جامعه یک امر حیاتی به حساب می‌آید چرا چاپ نشریات تعطیل شد. برای این حقیر که بیش از ۵۰ سال عمر خود را صرف فعالیت در حوزه مطبوعات کرده‌ام این تعطیلی برایم دور از انتظار نبوده است. مطبوعات ایران از خیلی سال‌های قبل، به ویروس کرونا و ویروس‌های متعدد دیگری گرفتار بوده و در حال کما به سر می‌بردند.

مطبوعات کاغذی از زمانی به سندرم معلولیت دچار شدند که سیاست‌های صدور مجوز برای همگان آزاد شد، و در همه‌ی حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی، و مذهبی اجازه تاسیس یک نشریه بدون تخصص، صرفا برای دریافت یارانه و گذران امور و رفع بیکاری و حتی ایجاد یک موقعیت شغلی صادر شد و جمع کثیری وارد این صنف شدند.

مطبوعات به مرور از انجام وظیفه اصلی خود خارج و تحلیل‌ جامع مسائل روز و اطلاع‌رسانی مسئولانه از رده خارج، و تولید محتوای حجمی جایگزین آن شد. به این ترتیب پل ارتباطی بین مردم و حاکمیت که وظیفه اساسی رسانه بود از بین رفت. زمانی که معاونت مطبوعاتی با روش‌های ناشیانه و غیرحرفه‌ای و غیر اصولی، تحت عنوان طرح توزیع نیم‌بها (عملا رایگان) نشریات را به خانه‌های مردم بردند و میلیاردها تومان بودجه وزارتخانه را صرف این رویه غلط کردند، همان سال ویروس معلولیت و از کارافتادگی را بر پیکر مطبوعات کاغذی وارد کرده و عملا مطبوعات را به کما بردند. مطبوعاتی که با تیراژ صدها هزار نسخه در روز منتشر می‌شدند تبدیل به تیراژ زیر هزار نسخه شد که برای اعلام وصول به اداره کل مطبوعات جهت دریافت یارانه به چاپ می‌رسید. چاپ نشریاتی با تیراژ زیر هزار نسخه در کجای جامعه فرهنگی و مطبوعاتی ما قرار دارد؟ با این شرایط مطبوعات کاغذی، می‌رسیم به اوضاع و احوال چاپخانه‌ها، لیتوگرافی‌ها و موسسات توزیع و دکه‌های فروش نشریات و فروشندگان کاغذ و صدها شعبه نمایندگی مطبوعات در سراسر کشور که بالغ بر هزاران نفر کارگر و میلیاردها تومان سرمایه‌گذاری و سال‌ها زحمت و خون دل خوردن در این حوزه به تعطیلی کشیده خواهد شد. کمااینکه هم اکنون تعدادی از همین چاپخانه‌ها، ماشین‌آلات و امکانات خدماتی خود را با حداقل قیمت در چرخه ضایعات بازیافت قرار داده‌اند. با این وضعیت بقیه هم باید به تعطیلی ناخواسته تن دهند و هزاران نفر در این حوزه بیکار شوند. پاسخ‌گوی این حجم خسارت هنگفت برعهده چه کسی است؟ کرونا یا سیاست‌های نادرست متولیان امور؟ آیا جناب وزیر فکر می‌کند با بسته‌های حمایتی که دولت محترم به آن اشاره کرده و هنوز معلوم نیست عملی باشد یا خیر، جبران این همه خسارت می‌شود؟ بسیاری از ما تازه متوجه شدیم که چرا نهنگ‌ها دسته‌جمعی در ساحل خودکشی می‌کنند، زیرا می‌خواهند به انسان‌ها بگویند دریا دیگر محلی برای زندگی آن‌ها نیست.