کشمکش بر سر لوایح پولشویی

محسن فیض‌اللهی

مجمع تشخیص مصلحت نظام حدود یکسال است که دو لایحه مربوط به پولشویی را در دستور کار قرار داده و این در حالی‌ است که برخی نمایندگان مجلس ایران درباره تاخیر در تصویب لوایح «اف‌ای‌تی‌اف» هشدار داده‌اند. "محسن مجتهد شبستری"، عضو مجمع تشخیص مصلحت از مخالفت اکثریت اعضای این مجمع با این لوایح خبر داده است. همچنین "علی مطهری"، نماینده تهران در مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا گفته "برخی به‌دلیل «منافع اقتصادی‌» مخالف تصویب لوایح هستند. برخی دیگر هم می‌گویند در صورت تصویب این لوایح، کار ایران برای دور زدن تحریم‌ها دشوار می‌شود". با این حال مطهری پیش‌بینی کرده که در نهایت این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب خواهند شد. در حال حاضر دو لایحه "پالرمو" و "سی‌اف‌تی" در انتظار تصمیم‌گیری نهایی در مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند. لایحه "پالرمو" از اواسط مهرماه پارسال در دستور کار مجمع تشخیص قرار گرفت و لایحه "سی‌اف‌تی" نیز از اوایل مهرماه سال گذشته به مجمع تشخیص ارجاع داده شده است.

"فاطمه حسینی"، نماینده تهران در مجلس هم روز یکشنبه اول دی‌ماه در نطق میان‌دستور خود هشدار داد که در صورت عدم تصویب این لوایح، «بیم آن می‌رود تا ماه‌های آینده روند معاملات بانکی ایران با جهان قطع شود».

"قاسم میرزایی‌نکو"، دیگر نماینده تهران، نیز گفته اگر این لوایح تصویب نشود، «به لیست سیاه می‌رویم و این یعنی از کل کشورهای جهان تنها ما و کره شمالی در لیست سیاه خواهیم بود».

این نماینده مجلس گفته «دولت پنهان» برای اینکه دولت روحانی را تحت فشار قرار دهد، می‌گوید این لوایح الان تصویب نشود، چون می‌خواهد «عواید ناشی از حل مساله به جیب خودش برود». عبارت «دولت پنهان» به طور معمول برای توصیف فعالیت‌های گروه‌ها یا نهادهایی به‌کار برده می‌شود که هم‌راستا با نهادهای انتخابی در کار آن‌ها دخالت می‌کنند.

با وجود این هشدارها، "محسن مجتهد شبستری"، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفته لوایح «اف‌ای‌تی‌اف» در «کمیسیون‌های تخصصی» مجمع تشخیص در حال بررسی است ولی «اکثر اعضای مجمع تشخیص» با تصویب این لوایح موافق نیستند.

"محسن رضایی"، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز روز یکشنبه در توئیتی از برگزاری یک جلسه چهار ساعته با حضور ۱۷ نفر از مقام‌های دولت و مجلس و اعضای مجمع برای بررسی لایحه "سی‌اف‌تی" خبر داد و نوشت «بررسی ادامه دارد». در جلسه چهار ساعته کمیسیون مشترک مجمع راجع به "سی‌اف‌تی" همه اعضای هفده نفره مجمع، دولت و مجلس نظرات خود را مطرح کردند.

مشخص نیست که چه زمانی مجمع تشخیص مصلحت درباره این لوایح تصمیم می‌گیرد ولی گروه ویژه اقدام مالی، "اف‌ای‌تی‌اف" که وظیفه دیده‌بانی بر شفافیت مالی در نقل‌وانتقال‌های بانکی بین‌المللی، جلوگیری از پولشویی و تأمین مالی تروریسم را بر عهده دارد، اواخر مهرماه امسال برای ششمین و آخرین بار به ایران مهلت چهارماهه داد تا لوایح مربوط به کنوانسیون‌های پولشویی و تأمین مالی تروریسم را تأیید کند. این مهلت اواخر بهمن‌ماه امسال به پایان می‌رسد.

در صورت عدم تصویب این لوایح نام ایران به لیست سیاه کشورهایی وارد خواهد شد که در آن‌ها شفافیت‌های مالی وجود ندارد و در نتیجه نظارت بر عملکرد معاملات مالی آن‌ها زیر زره‌بین رفته و ممکن است با جرایم سنگینی در سطح بین‌المللی روبه‌رو شوند. هنچنین این عدم تصویب می‌تواند کوره راه‌های بانکی که ممکن است بشود با آن‌ها تحریم‌های آمریکا را دور زد را مسدود کند.