دشمن نتوان حقیر و بیچاره شمرد

ابوالقاسم عابدین پور 

این حضور در ابعاد مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی و نظامی قابل مشاهده است و نشان‌دهنده تلاش تل‌آویو برای گسترش نفوذ خود در منطقه و مقابله با ایران است. 

 ۱. روابط سیاسی و دیپلماتیک  

اسرائیل با برخی کشورهای حوزه دریای خزر، به ویژه آذربایجان و ترکمنستان، روابط نزدیک دیپلماتیک دارد.  

آذربایجان: یکی از نزدیک‌ترین متحدان اسرائیل در منطقه است. باکو روابط نظامی و امنیتی گسترده‌ای با تل‌آویو دارد و خرید تسلیحات پیشرفته (مانند پهپادها و سامانه‌های دفاع موشکی) از اسرائیل انجام داده است.  

ترکمنستان: اگرچه بی‌طرفی خود را حفظ می‌کند، اما در زمینه‌های کشاورزی، امنیت سایبری و انرژی با اسرائیل همکاری دارد.  

قزاقستان و روسیه: اسرائیل روابط اقتصادی و فناورانه با این کشورها دارد، اما به دلیل نزدیکی روسیه به ایران، محدودیت‌هایی وجود دارد.  

 ۲. همکاری‌های امنیتی و نظامی 

 فروش تسلیحات: اسرائیل یکی از تأمین‌کنندگان اصلی سلاح برای آذربایجان است و در جنگ قره‌باغ (۲۰۲۰) نقش مهمی در پیروزی باکو داشت.  

همکاری اطلاعاتی: نهادهای امنیتی اسرائیل (مانند موساد) احتمالاً با کشورهای منطقه برای نظارت بر فعالیت‌های ایران همکاری می‌کنند.  

تمرکز بر امنیت انرژی: اسرائیل به دنبال نظارت بر خطوط انتقال انرژی ایران در دریای خزر است.  

 ۳. حضور اقتصادی و انرژی  

فناوری و کشاورزی: اسرائیل در پروژه‌های کشاورزی و فناوری در آذربایجان و ترکمنستان سرمایه‌گذاری کرده است.  

 مسیرهای جایگزین انرژی: اسرائیل به دنبال کاهش وابستگی اروپا به گاز ایران و روسیه از طریق مسیرهای جایگزین مانند خط لوله ترانس آدریاتیک (TAP) و همکاری با ترکیه و آذربایجان است.  

 ۴. اهداف استراتژیک اسرائیل در منطقه

  محدود کردن نفوذ ایران: اسرائیل می‌کوشد با تقویت متحدان خود در شمال ایران، مانع از گسترش روابط تهران با کشورهای همسایه شود. 

جلوگیری از انتقال تسلیحات ایران به روسیه: اسرائیل نگران همکاری نظامی ایران و روسیه است و احتمالاً از طریق نفوذ در منطقه سعی در کنترل این روابط دارد. 

ایجاد پایگاه اطلاعاتی: برخی گزارش‌ها حاکی از حضور مشاوران امنیتی اسرائیل در آذربایجان برای نظارت بر فعالیت‌های ایران است.  

  حضور اسرائیل در شمال ایران و حوزه دریای خزر عمدتاً با اهداف امنیتی، نظامی و انرژی دنبال می‌شود. آذربایجان مهم‌ترین شریک اسرائیل در منطقه است، اما تل‌آویو به دنبال نفوذ در دیگر کشورهای حوزه خزر نیز هست. این حضور می‌تواند چالش‌های جدیدی برای ایران در منطقه ایجاد کند.

ضمنأ این حضور فقط به کشورهای شمالی همسایه ی ایران ختم نمی شود...،در حال حاضر خشکاندن ریشه های «نفوذ» مهمترین کار برای اعلام ثبات پایدار در وضعیت کشور است،امری که کوتاهی و ناتوانی در انجام آن، به نزدیک شدن اسرائیل به اهداف مورد نظرش می انجامد.