تشخیص کم کاری یا پرکاری تیروئید با آزمایش T3

T3 یک هورمون مهم تیروئیدی است که وظیفه تنظیم متابولیسم را بر عهده دارد. تنظیم بودن میزان ترشح این هورمون، این اطمینان را به پزشک می‌دهد که سوخت ساز بدن شما به طور متعادل در جریان است و به مشکلات تیروئیدی مبتلا نشده‌اید. اگر قصد دارید تا در ارتباط با آزمایش T3 و مشکلات تیروئیدی بیشتر بدانید، ادامه مطالب را از دست ندهید.

آزمایش T3 (تری یدوتیرونین) چیست؟

آزمایش T3 به تشخیص بیماری‌های تیروئید، به ویژه کم‌کاری (Hypothyroidism) و پرکاری تیروئید (hyperthyroidism) کمک می‌کند. تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل کوچک است که در جلوی گردن و حنجره شما قرار دارد. این غده جز مهم سیستم غدد درون ریز شما است. T3 یکی از دو هورمون اصلی تولید شده در غده تیروئید است و هورمون دیگر تولید شده، هورمون تیروکسین یا T4 است. پزشک متخصص در صورت نیاز، سطح T3 را از طریق آزمایش خون می‌سنجد. این هورمون به دو شکل در بدن دیده می‌شود:

• T3 آزاد: فرم آزاد، همان شکل فعال هورمون تیروئید است که در مواقع مورد نیاز برای تنظیم عملکردهای مختلف وارد بافت‌های بدن شما می‌شود.
• T3متصل به پروتئین: این فرم از هورمون، به پروتئین‌ها متصل می‌شود. دلیل این اتصال و غیر فعال کردن هورمون، آن است که از ورود آن به بافت‌های بدن جلوگیری ‌شود.

در حال حاضر، چندین آزمایش مختلف وجود دارد که سطح T3 را در خون اندازه گیری می‌کند. آزمایش خونی که هم T3 آزاد و هم T3 متصل به پروتیئن را اندازه گیری می‌کند، آزمایش T3 کل نامیده می‌شود. البته آزمایش‌هایی دیگری نیز وجود دارند که فقط سطح T3 آزاد را در خون اندازه گیری می‌کنند اما این آزمایش‌ها عموماً دقت کمتری نسبت به تست T3 کل دارند. پزشکان متخصص اغلب انواع آزمایش‌های مرتبط با سنجش عملکرد تیروئید از جمله: آزمایش T4 (تیروکسین) و آزمایش TSH (هورمون تحریک کننده تیروئید) را برای ارزیابی کلی تیروئید در کنار سنجش T3، تجویز می‌کنند.

نام‌های دیگر تست T3 عبارتند از:

• Thyroid function test
• Total triiodothyronine
• Free triiodothyronine
• FT3

محدوده نرمال T3 در آزمایش خون

شاید اولین سوالی که در ارتباط با این آزمایش ذهن شما را درگیر کند، این است که"T3 نرمال چند است" محدوده نرمال T3 بر اساس سن متفاوت است. به طور کلی، محدوده طبیعی T3 برای افراد سالم عبارتند از:

• کودکان ۱ تا ۵ ساله: ۱۰۶ تا ۲۰۳ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL)
• کودکان ۶ تا ۱۰ ساله: ۱۰۴ - ۱۸۳ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL)
• کودکان ۱۱ تا ۱۴ ساله: ۶۸ تا ۱۸۶ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL)
• نوجوانان ۱۵ تا ۱۷ ساله: ۷۱ تا ۱۷۵ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL)
• بزرگسالان ۱۸ تا ۹۹ سال: ۷۹ تا ۱۶۵ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL)

علت اصلی بالا رفتن T3 چیست؟

سطوح بالای T3 در آزمایش خون می‌تواند نشان دهنده ابتلا به چندین بیماری مانند، پرکاری تیروئید، تیروتوکسیکوز یا سرطان تیروئید باشد. ابتلا به تیروتوکسیکوز و سرطان تیروئید نادر هستند، بنابراین زمانی که انجام آزمایش T3 توصیه می‌شود، در اکثر موارد، هدف پزشک بررسی ابتلا به کم کاری یا پرکاری تیروئید یا روند درمان آن است. در بیش از ۷۰ درصد موارد، پرکاری تیروئید به دلیل بیماری گریوز است. این بیماری اغلب در زنان رخ می‌دهد و به علت وراثتی بودن، انتظار می‌رود که در افراد دیگر از اعضای خانواده نیز دیده شود. ندول یا توده‌هایی که در غده تیروئید ایجاد می‌شوند نیز می‌توانند باعث پرکاری تیروئید شوند.

اگر پزشک نتیجه گیری کند که فردی به پرکاری تیروئید مبتلا است، روند درمان‌ در اغلب موارد شامل موارد زیر است:

• مصرف داروهای تنظیم کننده تولید و ترشح تیروئید
• رفع مواردی که از ترشح هورمون‌های تیروئید جلوگیری می‌کنند
• جراحی که در آن جراح به علت سرطانی شدن یا مشکلات دیگر، تمام غده تیروئید یا قسمتی از آن را برمی‌دارد.

چه علائمی نشان می دهد T3 افزایش پیدا کرده است؟

اگر علائم زیر را داشتید، لازم است که از پزشک خود بخواهید آزمایش T3 را به منظور بررسی بیشتر برای‌تان تجویز کند. این علائم شامل:

• اضطراب
• کاهش وزن
• لرزش در دست
• افزایش ضربان قلب
• برآمدگی چشم
• مشکل خواب
• خستگی
• تحمل کم برای گرما
• اجابت مزاج مکرر

کاهش سطح T3

کاهش سطح T3 نشان دهنده کم کاری تیروئید یا hypothyroidism است. بعضی از افراد ممکن است به علت ابتلا به بیماری خودایمنی، پرتودرمانی یا جراحی‌های مرتبط با تیروئید، دچار کم کاری تیروئید شوند. همچنین گاهی اوقات به علت مصرف مکمل و افزایش بیش از حد یُد،  فرد دچار بیماری‌ می‌شود. جالب است بدانید، در مواردی کاهش T3 تنها به علت گرسنگی است. درمان کم کاری تیروئید، در بیشتر موارد شامل مصرف دارو لووتیروکسین است که جایگزین هورمون‌هایی شود که تیروئید باید تولید می‌کرده اما به علت بیماری، قادر به تولید آن نیست. دقت کنید! مصرف این داروها جنبه درمانی ندارد و فقط علائم کم کاری تیروئید را کاهش می‌دهند.

آیا زنان باردار باید آزمایش T3 بدهند؟

در اوایل بارداری جنین قادر به تولید هورمون‌های مورد نیاز خود نیست؛ بنابراین برای حفظ عملکرد بدنش لازم است که هورمون‌های مادر را از طریق جفت دریافت کند. پس از پایان سه ماه اول بارداری، غده تیروئید جنین آرام آرام قابلیت تولید و ترشح هورمون را پیدا می‌کند. بنابراین جنین برای تولید هورمون های مورد خود به ید نیاز پیدا می‌کند.

ماده ید باید از طریق مادر به او برسد. اگر مادر به دلایلی دچار کم کاری تیروئید شود، لازم است سریعا تشخیص داده شده و درمان شود. زیرا در صورت عدم درمان، مشکلات تیروئیدی می‌توانند سبب کاهش رشد جسمی و ذهنی نوزاد شوند. انجام آزمایش T3 و TSH در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد. میزان TSH باید به کمتر از ۲.۵ برسد.

به طورکلی، عوارض کم کاری تیروئید در دوران بارداری شامل : زایمان زودرس، سقط، جدا شدن زودرس جفت، مرگ داخل رحمی جنین، تولد نوزاد نارس، پره اکلامپسی (افزایش فشارخون طی بارداری و دفع کلیوی پروتئین که به مسمومیت بارداری هم معروف است) است.

شرایط لازم برای انجام آزمایش T3 چیست؟

برای انجام این آزمایش، نیاز به ناشتایی ندارید اما مهم است که در مورد تمام داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید؛ زیرا مصرف برخی از داروها بر نتایج سنجش T3 تأثیر می‌گذارد. احتمالا پزشک توصیه می‌کند که به طور موقت مصرف تعدادی از داروهایتان را متوقف کنید.

برخی از داروهایی که می‌توانند بر میزان T3 خون تأثیر بگذارند، عبارتند از:

• داروهای تیروئیدی
• استروئیدها
• قرص‌های ضد بارداری یا سایر داروهای حاوی هورمون مانند: آندروژن و استروژن

هومکا و انجام آزمایش T3 در منزل

بیماری‌ها و آسیب‌های مرتبط با تیروئید به علت اینکه مستقیما روی سوخت و ساز بدن تاثیر می‌گذارند، باید سریع تشخیص داده شده و درمان شوند. بهتر است بدانید که در صورت نداشتن علائم نیز، لازم است که هر شش ماه برای انجام آزمایش T3 به آزمایشگاه مراجعه کنید.

البته مراکز درمانی جز مکان‌های پر ریسک از لحاظ آلودگی بالای ویروسی و عفونی هستند. بنابراین پیشنهاد ما این است که برای چکاپ، از خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنید.

شرکت هومکا با بهره گیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را به همه ساکنین استان تهران، کرج، مشهد، تبریز، اصفهان، شیراز، اهواز و رشت ارائه می‌دهد. برای انجام آزمایش T3 یا سایر خدمات آزمایشی،  می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا از طریق مراجعه به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir، خدمات آزمایش در منزل مورد نظر خود را انتخاب کنید.