فروپاشی آتش‌بس شکننده؛ اسرائیل تا پیش از سالگرد ۷ اکتبر حمله می‌کند

به نظر می‌رسد آتش‌بس شکننده پس از جنگ ۱۲ روزه ژوئن ۲۰۲۵ بین اسرائیل و ایران در حال فروپاشی است. گمانه‌ها از دور جدیدی از درگیری‌ها، اگر نگوییم جنگ تمام‌عیار، از اواخر مردادماه افزایش یافته است.

به گزارش خبر فوری به نقل از اوراسیا ریویو،  به نظر می‌رسد  آتش‌بس شکننده پس از جنگ ۱۲ روزه ژوئن ۲۰۲۵ بین اسرائیل و ایران در حال فروپاشی است. گمانه‌ها از دور جدیدی از درگیری‌ها، اگر نگوییم جنگ تمام‌عیار، از اواخر ماه اوت (مرداد)  افزایش یافته است، پس از آنکه سه کشور بزرگ اروپایی – بریتانیا، فرانسه و آلمان (معروف به E3) – در ۲۸ اوت ۲۰۲۵ به شورای امنیت سازمان ملل متحد اطلاع دادند که ایران در چارچوب توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، معروف به برنامه جامع اقدام مشترک «عملکرد غیرقابل توجهی» داشته است.

این اقدام به ایران ۳۰ روز فرصت می‌دهد تا اجازه بازرسی‌های بین‌المللی از سایت‌های هسته‌ای و ذخایر اورانیوم غنی‌شده با درجه بالا را بدهد، علاوه بر آغاز «کاهش غنی‌سازی» (فرآیندی که در آن اورانیوم غنی‌شده با درجه بالا با اورانیوم غنی‌شده پایین رقیق می‌شود). اگر ایران رعایت نکند، بند بازگردانی تحریم‌ها (معروف به «مکانیسم ماشه» )  فعال می‌شود.

باید توجه داشت که ایران قبلاً با تحریم‌های ایالات متحده روبرو بوده است، پس از آنکه ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای برجام خارج شد و تحریم‌های فلج‌کننده‌ای را بر ایران  تحمیل کرد. با این حال، تحلیلگر روابط اسرائیل و ایران، تریتا پارسی، معتقد است که بند «مکانیسم ماشه» تنها چشم‌انداز حل مسئله پیچیده هسته‌ای ایران را به خطر می‌اندازد و تنش‌های سیاسی در منطقه را تشدید می‌کند. او در مقاله‌ای در فارین پالیسی می‌نویسد: «  اسرائیل به سختی نیاز به بهانه‌ای برای حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران دارد، همان‌طور که کمپین بمباران غافلگیرکننده‌اش در ژوئن نشان داد. اما یک تقاضای سازمان ملل که توسط اروپا حمایت شود، پوشش سیاسی ارزشمندی فراهم می‌کند – لایه نازکی از مشروعیت – برای حملات مجدد. در نظر رهبران اسرائیلی، «مکانیسم ماشه» نه یک مانور دیپلماتیک، بلکه چراغ سبزی برای حمله است. » 

در اینجا مهم است که اشاره کنیم اسرائیل از ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ به ایران حمله کرد، سه روز پیش از آنکه دولت ترامپ قرار بود ششمین دور گفتگو با ایران در عمان را برای دستیابی به توافق هسته‌ای جدید برگزار کند، که اکنون لغو شده است.

جنگ تا سالگرد ۷ اکتبر؟

در حالی که تریتا پارسی از وقوع جنگ بین اسرائیل (با حمایت ایالات متحده) و ایران تا اوایل دسامبر ۲۰۲۵ هراس دارد، تحلیلگران ژئوپلیتیک مانند محمد الدوه به دلیل عوامل متعدد احتمال حمله مجدد و گسترده‌تر اسرائیل علیه ایران در ماه‌های آینده، احتمالاً بین سپتامبر و ۷ اکتبر ۲۰۲۵  (شهریور تا نیمه مهر. سالروز عملیات طوفان الاقصی)  اشاره می‌کنند.

به طرز شگفت‌آوری، لفاظی‌های جنگی در منطقه روزانه در حال افزایش است. در ۱۸ اوت ۲۰۲۵، یحیی رحیم صفوی (مشاور ارشد نظامی رهبر انقلاب) هشداری صادر کرد: «جنگ جدیدی با اسرائیل ممکن است در هر لحظه‌ای رخ دهد. ما باید قوی و آماده باشیم.» او همچنین روشن کرد که توقف درگیری‌های فعلی نباید به عنوان آتش‌بس دسته‌بندی شود: «ما در آتش‌بس نیستیم؛ ما در مرحله جنگ هستیم. هیچ پروتکل، مقررات یا توافقی بین ما و ایالات متحده و اسرائیل نوشته نشده است.»

همچنین گزارش شده که حسین‌علی حاجی‌دلیگانی، نماینده مجلس ایران، به خبرگزاری تسنیم ایران گفته که مجلس ایران شروع به تدوین طرحی برای خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای کرده است، در پاسخ به اقدام E3 برای اعمال تحریم‌های «مکانیسم ماشه». او گفته است: «این‌ها عواقب فعال کردن مکانیسم ماشه هستند،» و کشورهای E3 را متهم کرده که «منبع بسیاری از مشکلات جهان» هستند.

با حس کردن بی‌قراری ایران، متحدان آن روسیه و چین نیز لفاظی‌های خود را علیه اقدام E3 برای اعمال بند «مکانیسم ماشه» افزایش دادند،  وزارت خارجه روسیه که غرب را نسبت به اتخاذ «تصمیمات اشتباه پیش از آنکه به عواقب جبران‌ناپذیر و فاجعه بیشتر منجر شود» هشدار داد. به طور مشابه، وزارت خارجه چین اقدام اخیر E3 را «غیرسازنده» خواند.

در سمت اسرائیل، ژاک نریا، افسر سابق اطلاعاتی اسرائیل، گفت که دور دوم درگیری با ایران قریب‌الوقوع است. او در مصاحبه با رادیو ۱۰۳FM اسرائیل در ۲۴ اوت گفت: «حسی وجود دارد که جنگ در راه است، که انتقام ایران در حال برنامه‌ریزی است. ایرانی‌ها نمی‌توانند برای مدت طولانی با این وضعیت زندگی کنند.»

بعدها، یوآو گالانت  با هشدار اینکه ایران ممکن است بخشی از قدرت خود را، به ویژه زرادخانه موشکی بالستیک، بازسازی کند گفت که اسرائیل باید برای جنگی متفاوت آماده باشد.

با تکرار ترس‌های گالانت، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس ایران، ادعا کرد: «در جنگ احتمالی بعدی، خویشتن‌داری ما پایان خواهد یافت.» او در سخنرانی خود در مجلس ایران گفت: «مناطق جغرافیایی و اهداف جدیدی به پاسخ ما اضافه خواهد شد. و اگر دشمن دوباره زیاده‌روی کند، جنگ ممکن است به عرصه‌های اقتصادی و سیاسی نیز گسترش یابد.»

توهم گسترش اسرائیل بزرگ؟! 

افزایش حس پیش‌بینی بد در سراسر آسیای غربی، مصاحبه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با تلویزیون اسرائیل در ۱۲ اوت بوده، که در آن ظاهراً تمایل خود را به یک «مأموریت تاریخی و معنوی» بیان کرد، که به چشم‌انداز «سرزمین موعود» و «اسرائیل بزرگ» وابسته است.

اظهارات بیان‌شده در مصاحبه کافی بود تا موجی از محکومیت در سراسر منطقه ایجاد شود، با ائتلافی از ۳۱ کشور عربی و اسلامی و اتحادیه عرب که اظهارات نتانیاهو را محکوم کردند و برخی تحلیلگران آن‌ها را در پرتو فعالیت‌های نظامی فعلی اسرائیل در منطقه تفسیر کردند. بنابراین، مفسران عرب مختلف انتقام اسرائیل برای حملات ۷ اکتبر را نه تنها کمپینی علیه حماس، بلکه جنگی برای تصاحب سرزمین‌های بیشتر عربی برای اعمال هژمونی بر منطقه نامیدند.

نورالدین غانم، مفسر سیاسی،  نوشت که نتانیاهو در حال حاضر پروژه اسرائیل بزرگ را پیگیری می‌کند، زیرا احساس می‌کند رویای دلهره‌آور اکنون قابل دستیابی است.

از اکتبر ۲۰۲۳، اسرائیل – با کمک سلاح‌های آمریکایی و اروپایی – کل غزه را نابود کرده، تهاجمات نظامی گسترده‌ای انجام داده و شهرک‌های غیرقانونی صهیونیستی را در کرانه باختری اشغالی گسترش داده، رقیب حزب‌الله را در لبنان به طور قابل توجهی تضعیف کرده، سرزمین‌های بیشتری در سوریه اشغال کرده، حوثی‌های یمن را بمباران کرده، رهبران ارشد نظامی ایران را در جنگ ۱۲ روزه کشته  و کنترل مرزهای غزه با مصر را به دست گرفته، که نقض عمده توافق‌های امنیتی با قاهره است. 

کارشناسان دیگر مانند تریتا پارسی ادعا می‌کنند که ماشین جنگی اسرائیل اکنون با تمام سرعت پیش می‌رود و زمینه را برای رویارویی قریب‌الوقوع و تعیین‌کننده با ایران آماده می‌کند تا زمان برای بازیابی از ضربه اسرائیلی و آمریکایی در جنگ ۱۲ روزه به ایران ندهد. بنابراین، تریتا پارسی ادعا می‌کند که اسرائیل ممکن است به زودی حملاتی علیه ایران راه‌اندازی کند.

اسرائیل بعد از انتخابات آمریکا حمله می‌کند؟

 اسرائیل ممکن است از سرگیری درگیری‌ها تا پایان سال ۲۰۲۵ را در نظر بگیرد تا از بازیابی کامل و سازماندهی مجدد ایران  جلوگیری کند. او ادعا می‌کند که آغاز سال جدید ممکن است زمان مناسبی برای راه‌اندازی حمله جدید نباشد، زیرا آمادگی برای انتخابات مجلس نمایندگان و کنگره ایالات متحده ممکن است حمایت عمومی رئیس‌جمهور ترامپ را برای جنگ جدیدی در آسیای غربی در آن زمان حساس جلب نکند.

کارشناسانی مانند محمد الدوه معتقدند که اسرائیل قبلاً تلاش‌های خود را برای «خنثی‌سازی کامل اکوسیستم نظامی منطقه‌ای ایران» دوچندان کرده، با حمله به حوثی‌ها در یمن (توانسته نخست‌وزیر  آن احمد غالب الرحوی را بکشد)، با فشار بر لبنان برای خلع سلاح حزب‌الله و با ادامه عملیات علیه حماس در غزه هم این کار را کرده است.  بنابراین، اسرائیل اکنون به دنبال خنثی‌سازی بازوهای منطقه‌ای ایران است تا زمینه را برای حمله تمام‌عیار به ایران آماده کند.

در واقع، این کارشناس ادعا می‌کند که مانورهای نظامی جاری اسرائیل به حمله قریب‌الوقوع اشاره دارد.  نشانه‌هایی در نیروی دفاعی اسرائیل (IDF) حاکی از بازسازی احتمالی نیرو است، با توجه به تناقض ظاهری بین فراخوان‌های سیاسی برای اشغال کامل غزه و تأکید رئیس ستاد IDF بر استراحت دادن به نیروها. این با فاز بازسازی جنگی سازگار است. این همچنین با دکترین چرخش واحد، تجدید تجهیزات و آموزش برای تقاضاهای ضربه دقیق دوربرد و عملیات هوایی با سرعت بالا همخوانی دارد.

با وجود طبیعت گمانه‌زنی در مورد قریب‌الوقوع بودن جنگ، نمی‌توان انکار کرد که جنگ ۱۲ روزه بین ایران و اسرائیل علل جنگ بین اسرائیل و ایران را حل نکرد. این امر احتمال فاز بعدی این جنگ منجمد فعلی را بسیار محتمل می‌سازد. پیامدهای منفی از سرگیری درگیری‌ها بین اسرائیل و ایران برای کشورهای منطقه‌ای و کسانی در همسایگی گسترده بسیار بالا است، با توجه به اینکه منافع حیاتی امنیتی، اقتصادی، تجاری و انرژی در خطر است. 

منبع: خبر فوری