ماجرای اخراج چهار ستاره‌های ارتش چیست؟

خبرنگار: میثم اسماعیلی

از آغاز ژانویه ۲۰۲۵ و همزمان با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، بیش از یک دوجین ژنرال و دریاسالار ارشد از سمت خود کنار گذاشته شده‌اند. کاخ سفید توضیحات محدودی ارائه کرده است.

 به گزارش خبر فوری، تحلیلگران اما طیفی از انگیزه‌ها را مطرح می‌کنند؛ از «کوچک‌سازی طبیعی» و کاهش ساختارهای متورم رهبری گرفته تا «تصفیه سیاسی» به‌منظور حذف افرادی که یا وفاداری کافی به رئیس‌جمهور ندارند یا در دولت‌های پیشین با رویکردهای تنوع‌محور ارتقا یافته‌اند.

اخراج جنجالی در آژانس اطلاعات دفاعی

جدیدترین چهره برکنار شده، ژنرال جفری کروزه، مدیر آژانس اطلاعات دفاعی (DIA) بود. او تنها چند هفته پس از انتشار گزارش محرمانه‌ای اخراج شد؛ گزارشی که مدعی بود حملات آمریکا به ایران نتوانسته برنامه هسته‌ای تهران را به طور کامل نابود کند. این یافته با روایت رسمی دولت که از «نابودی کامل» سخن می‌گفت، در تضاد قرار داشت. وزارت دفاع اصرار داشت که ارزیابی DIA عجولانه و مبتنی بر داده‌های ناکافی بوده است.

واکنش کنگره به اخراج کروزه

مارک وارنر، سناتور دموکرات و معاون رئیس کمیته اطلاعات سنا، این اقدام را محکوم کرد. او دولت ترامپ را متهم کرد که «اطلاعات را به آزمون وفاداری» بدل کرده است. به گفته وارنر، صداقت و تحلیل واقع‌بینانه دقیقاً همان چیزی است که از نهادهای اطلاعاتی انتظار می‌رود، حتی اگر با روایت کاخ سفید همخوانی نداشته باشد.

ویدئویی در این باره را از اینجا ببینید: 

بازنشستگی زودهنگام رئیس ستاد نیروی هوایی

کمی بعد، ژنرال دیوید آلوین، رئیس ستاد نیروی هوایی، اعلام کرد در نوامبر ۲۰۲۵ بازنشسته خواهد شد؛ اقدامی غیرمعمول که در میانه دوره چهارساله وی رخ داد. گزارش‌ها نشان دادند که وزیر دفاع، پیت هگست، از او خواسته زودتر کنار برود. آلوین پذیرفت اما اعلام کرد تا زمان تأیید جانشینش در سمت باقی می‌ماند.

انتقاد افسران بازنشسته

دریابان بازنشسته مارک مونتگمری در واکنش گفت این برکناری‌ها «غیرموجه و خطرناک» هستند. او هشدار داد که حذف افسرانی که تنها «حقیقت را بیان می‌کنند»، به توان ارتش لطمه می‌زند. مونتگمری تأکید کرد هگست نباید از افسرانی که روایت رسمی دولت را زیر سؤال می‌برند، برکنار شود.

نخستین موج برکناری‌ها

برکناری‌ها از همان نخستین هفته‌های دولت جدید آغاز شد. دریابان لیندا فاگان، فرمانده وقت گارد ساحلی، توسط وزارت امنیت داخلی برکنار شد. مقام‌های این وزارتخانه دلیل این اقدام را «ناتوانی در رهبری و تحقق اهداف راهبردی گارد ساحلی» عنوان کردند.

ترامپ در ۲۱ فوریه در شبکه اجتماعی خود اعلام کرد که ژنرال چارلز کیو. براون، رئیس ستاد مشترک ارتش، پیش از پایان دوره کنار گذاشته خواهد شد. همزمان، ژنرال دن کین از نیروی هوایی را به عنوان جانشین معرفی کرد. هرچند ترامپ در ظاهر از براون با احترام یاد کرد، این تغییر بخشی از روند گسترده تصفیه در رده‌های ارشد بود.

اخراج فرمانده زن نیروی دریایی

در همان روز، دریابان لیزا فرانچتی، نخستین زن در مقام فرمانده عملیات نیروی دریایی و عضو ستاد مشترک، از سمت خود برکنار شد. او نیز قربانی موج تصفیه‌های فوری شد که شمار دیگری از ژنرال‌ها و معاونان ارشد نیروی هوایی را دربر گرفت.

حمله به آژانس امنیت ملی و ناتو

در ماه آوریل، ژنرال تیموتی ها، رئیس آژانس امنیت ملی (NSA) برکنار شد. همچنین دریابان شوشانا چتفیلد، نماینده نظامی آمریکا در کمیته نظامی ناتو، از سمت خود عزل گردید. این اقدامات پرسش‌های جدی در میان متحدان آمریکا ایجاد کرد.

دریابان مونتگمری در واکنشی دیگر هشدار داد که تضعیف موقعیت زنان فرمانده، به ویژه در نیروی دریایی، اشتباهی راهبردی است. او گفت زنان افسر از هر نظر با همتایان مرد خود شایسته‌اند و باورهای شخصی وزیر دفاع درباره «عدم شایستگی زنان» بی‌پایه است.

برکناری‌های بیشتر

چند هفته بعد، دریابان نانسی لاکور، رئیس ذخیره نیروی دریایی، و دریابان میلتون سندز، فرمانده نیروهای ویژه دریایی (SEAL)، نیز از سمت خود کنار گذاشته شدند. این اقدامات نشان داد روند تصفیه به شاخه‌های مختلف ارتش گسترش یافته است.

در ماه مه، وزارت دفاع طرحی را برای کاهش ۲۰ درصدی پست‌های چهارستاره در ارتش فعال و همچنین کاهش مشابه در گارد ملی اعلام کرد. وزیر دفاع هگست در یادداشتی نوشت هدف از این طرح «پرورش رهبران استثنایی و حذف ساختارهای زائد» است.

تردیدها درباره اهداف واقعی

با این حال، آدام اسمیت، عضو ارشد دموکرات کمیته خدمات مسلح مجلس نمایندگان، این طرح را فاقد پشتوانه داده‌ای دانست.  تحلیلگران هشدار می‌دهند که این اقدامات می‌تواند توان ارتش آمریکا را در مواجهه با بحران‌های جهانی کاهش دهد. از یک‌سو حذف ناگهانی فرماندهان کارآزموده شکاف‌های رهبری ایجاد می‌کند، و از سوی دیگر پیام نگران‌کننده‌ای به متحدان می‌فرستد که ثبات فرماندهی در ارتش آمریکا زیر سؤال است.

منبع: خبر فوری