جامعه پزشکی در آستانه فروپاشی 

دکتر هاشم موذن زاده 

جراح و مدیر مسئول پایگاه خبری پزشکان و قانون 

ممکن است که خوانندگان عزیز تیتر انتخابی را دور از ذهن و دارای سوگیری افراطی بدانند ولی بهتر است که قضاوت را به بعد از خواندن استدلال‌های نگارنده موکول کنند. 

 اول: 

بخش بزرگی از نیازمندی‌های متنوع در حوزه‌های مختلف سلامت از طریق ارز ترجیحی تهیه می‌شده است که با حذف این ارز هزینه‌ها بخصوص در مورد کالاهای سرمایه‌ای بین ۶ تا ۷ برابر بالا خواهد رفت.

بنگاه‌های خصوصی سلامت‌محور از هیچ گونه سیاست حمایتی برای عبور از این بحران برخوردار نشده‌اند و مراکز دولتی هم که به شکل  همیشگی دچار کمبود منابع از بودجه عمومی هستند به تنگناهای بسیار شدیدتری گرفتار خواهند شد. این شوک قیمتی چنان جدی است که حاکمیت هنوز در انتخاب حذف کامل ارز ترجیحی دچار شکاف شدید است. 

دوم: 

نیروی انسانی بخش سلامت که بزرگترین سرمایه این حوزه است به علل بسیار متفاوت در حال خروج از این بخش است و خروج به اشکال مختلف در حال رخ دادن است.

- خروج از کشور 

- خروج قطعی از حوزه پزشکی 

- خروج قطعی از حوزه درمان 

- خروج قطعی از بخش درمان  دولتی و عمومی 

- عدم علاقه به ادامه تحصیل در سطوح مختلف 

- انصراف از تحصیل در سطوح بالاتر 

- انصراف از عضویت هیئت علمی 

- عدم علاقه به عضویت هیئت علمی

- رهاشدن شدید رشته‌های بنیادین و پایه  

این‌ها همگی نشانه‌های آشکار از افول کیفیت پزشکی کشور در آینده‌ای بسیار نزدیک است برخلاف آنچه حکمرانان تبلیغ می‌کنند افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی نه تنها این معضل را حل نخواهد کرد بلکه با ایجاد اشباع در بازار کار پزشکی میزان عدم استقبال از این رشته را جدی‌تر خواهد کرد. 

سوم: 

 افزایش تعرفه‌های پزشکی در سال‌های اخیر و بخصوص چهار سال گذشته به هیچ وجه براساس قانون مصوب مربوط به آن نبوده است و حتی نتوانسته است که به گرد تورم رسمی هم برسد و عملا سبب گردیده است که امکان تاب‌آوری بنگاه‌های سلامت‌محور چه در بخش خصوصی و چه بخش دولتی و عمومی از بین برود. 

به شکل مطلق می‌توان ادعا کرد که رعایت تعرفه رسمی معادل ورشکستگی قطعی بنگاه‌های سلامت‌محور خواهد شد زیرا در بخش خصوصی امکان بازگشت سرمایه و هزینه استهلاک از بین رفته است و در بخش دولتی و عمومی درآمدهای اختصاصی که تاکنون منبع اصلی برای تامین هزینه‌ها بوده‌اند دیگر تکافو نخواهند کرد. 

در هر دو بخش خصوصی و دولتی- عمومی ضریب تشکیل سرمایه ثابت به شکلی فاجعه‌بار کاهش خواهد یافت. 

 چهارم: 

به علت تنش‌های بین المللی کشور و کج سلیقگی‌ها و رانت‌خواری‌های داخلی امکان استفاده از منابع سرمایه‌گذاری خارجی و یا گسترش ارزشمند در مزیت نسبی کشور در گردشگری سلامت نیز عملا از بین رفته است و یا در حال از بین رفتن است. 

 پنجم: 

جامعه علمی پزشکی کشور از سوی دو گروه مختلف اما همسو دچار هجمه و حمله قرار گرفته است و دائما اعتبار اجتماعی و علمی مورد خدشه واقع می‌شود. رسانه‌های خاص، و طرفداران شبه علم و ضد علم با نام‌هایی مانند طب اسلامی همچون دو لبه قیچی با خلق دروغ و خرافه جامعه پزشکی را مورد تردید و تهدید قرار می‌دهند و متاسفانه در مواردی از مراجع رسمی نیز مورد حمایت و یا اغماض‌های ویژه قرار می‌گیرند. 

ششم: 

بخشی از قوانین عام کشوری بخصوص در حوزه مجازات‌های قضایی به شکلی بسیار نگران کننده جامعه پزشکی و سلامت را در معرض تهدید قرار داده است که از جمله آن صدور احکام حبس در موارد فوت قصوری است که تالی فاسد بسیار خطرناکی را سبب شده است که خود مقالی جداگانه را می‌طلبد. 

 هفتم: 

بیماری کرونا به سختی توان جامعه پزشکی را تحلیل برده است و از روح و جسم و ذخایر معنوی و مادی آنان تلفات بسیاری گرفته است و بسیاری از آنان را برای همیشه از صحنه خارج کرده است. به نحوی که امکان بازگشت به روال قبل از دوره پاندمی را به هیچ وجه ندارند. 

فعالان جامعه پزشکی و نهادهای رسمی جامعه پزشکی با انتشار مقالات، مصاحبه‌ها و موضع‌گیری‌های بسیار و متنوع بارها و بارها جدی بودن وضعیت حوزه سلامت را خاطر نشان کرده‌اند ولی اتفاقات چند ماه اخیر و تصمیمات حکمرانی نشان از یک پا بودن مرغ آنان دارد و گوش شنوا برای شنیدن سخنان مشفقانه ندارند و حتی به نظرات وفاداران و نزدیکان خود در جامعه پزشکی نیز بی‌اعتنا هستند که این امر می‌تواند رسیدن به نقطه فاجعه بار را تسریع کند‌. 

جامعه پزشکی شامل افراد و نهادهای مدنی آن و با حمایت سازمان نظام پزشکی درصدد است تا با تدارک دیدن یک همایش سراسری در ۲۸ بهمن ۱۴۰۰ که کارگزاران ارشد کشوری در آن حضور یابند به شکل مستقیم و رو دررو نگرانی‌ها و دغدغه‌های خودرا به آنان منتقل نماید شاید که این‌بار منشاء اثر گردد.

جامعه پزشکی بهتر و بیشتر از هر کسی می‌داند که تزلزل و یا فروپاشی چه زیان‌های غیر قابل جبرانی را به مردم بیگناه و مستحق توجه خواهد زد و تمام تلاش ما برای آن است که قبل از وقوع حادثه راه‌های علاج را یادآور شویم.  

باشد که در درگاه ملت شریف ایران قبول افتد و در نظر آید.