سخنی کشاورزانه با سردار سلامی

مستقل آنلاین، عبدالحسین طوطیایی پژوهشگر کشاورزی/

نامه تشکر جمعی از کشاورزان استان کرمان از جنابعالی در خصوص خرید محصول پیاز آنان توسط سپاه پاسداران، اینجانب را به عنوان یک کنشگر در بخش کشاورزی شگفت زده نمود. چنین تشکری همانگونه بر حیرتم افزود که اگر از تشکر صاحبان تولیدات ایران خودرو از وزیر بهداشت در خصوص اصلاح سیستم ترمز اتوموبیل‌هایشان توسط وزارت بهداشت و درمان آگاه می‌شدم. بخش کشاورزی کشور در گذار از چندین دهه اقتصاد متکی به درآمد نفت از مشکلات و ناکارآمدی‌های پرشماری رنج می‌برد. مشکلاتی که اصلاح آن‌ها، عزم ملی و فرایندی طولانی مدت را می‌طلبد. به عنوان دانش آموخته این عرصه و با چند دهه تحربه نسبی، اولین فوریت‌های این فرایند را حراست از ظرفیت‌های تجدیدناپذیر تولید و محور قرار دادن بخش کشاورزی در سیاست‌های اقتصادی می‌دانم. به‌طور قطع برمبنای چنین محوریتی است که روش‌های تنظیم بازار مصرف، مبادلات تجاری برون مرزی، ارتقاء سطح معیشت ۵ پنج میلیون خانوار بهره‌بردار، کاهش شمار بیکاران و نیز کاهش روند مهاجرت به شهرها و غیره تنظیم و اصلاح می‌شود. خوشبختانه بخش کشاورزی علیرغم لطمات جبران‌ناپذیر به منابع آن اما به موازات افزایش تحریم‌های جفاکارانه و کاهش درآمد نفت، چون ققنوس و با تنی نیم‌سوخته در حال برون آمدن از خاکستر کم‌مهری‌هاست. نرخ رشد مثبت این بخش در چند سال اخیر و با تمام کاستی‌های موجود و در مقایسه با دیگر بخش‌های اقتصادی، موید این ادعاست. اگر با وجود حاشیه‌ای بودن بخش کشاورزی انتظار داشته باشیم که با تدوین الگوی کشت نامعادلات تولید و بازار مصرف به سرعت تنظیم شود شاید که واقع‌گرایانه نباشد. در سال گذشته قیمت پیاز در بازار داخلی افزایش و در نتیجه، صادرات آن نیز افزایش یافت. متاسفانه اولین اقدام برای کاهش قیمت این محصول با ایجاد ممنوعیت صادرات آن صورت گرفت. باید بدانیم که این کشاورزان آسیب‌پذیر نیستند که با کاهش درآمدشان بخواهیم تورم را کنترل نماییم. آنچه انگیزه این سخن با فرمانده محترم سپاه پاسداران شد درگیر شدن این نیرو در اموری مانند خرید محصول پیاز از کشاورزان است. مسائلی که روش‌های مدیریت آن را بایستی در دستگاه متولی کشاورزی پی گرفت. جایگاه سپاه پاسداران در مدیریت پایدار کشور مانند نقش گلبول‌های سفید در بدن یک انسان است. به طور قطع در یک بدن سالم انتظار نداریم که این گلبول‌ها بیش از وظیفه مهم دفاع در برابر عوامل بیماری‌زا نقشی دیگر داشته باشند. اگر دستگاه خون‌رسانی به بدنه جامعه که همانا بخش کشاورزی باشد در انجام کار خود نارسانا باشد برعهده همه اهرم‌های نظام مدیریتی کشور است که در حیطه وظایف خود به آن کمک نمایند. در این راستا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌تواند در صیانت از منابع تجدیدناپذیر تولید و جلوگیری از تخریب آن‌ها توسط جریان‌های مجهز به رانت و رابطه و نیز حفظ امنیت سرمایه‌گذاری، کمک شایانی به اصلاح وضع موجود و شکوفایی آینده نماید. اما اگر این گلبول‌های دفاعی، نیروی خود را مصروف کمک‌های احساسی و روبنایی نمایند بدون تردید هم در مصرف ظرفیت والای خود اسراف و هم به ناکارآمدی و سردرگمی متولی بخش کشاورزی می‌افزایند. از آنسو نیز این کمک‌های صدقه‌وار چه بسا بر بدآموزی کشاورزان بیانجامد. کشاورزانی که در انتخاب تولیدات خود دغدغه اشتباه نداشته باشند انتظار خواهند داشت که اگر وزارت جهاد کشاورزی هم نباشد سپاه پاسدارانی خواهد بود که آنان را از تنگنای معیشت برهاند.