آزار کودکان، از قاچاق کودکان کار تا سو استفاده های جنسی

کودکان از جمله زیبایی هایی هستند که خداوند بر روی زمین خلق کرده است. کودک یعنی معصومیت، بکری و بیگناهی، مگرمی شود که آدمی که خوی انسانی اش را هنوز حفظ کرده باشد بخواهد که این گل های نا شکفته را بیازارد.

با کمال تعجب باید گفت بله، یکی از دلایل اصلی و عمده این مسئله فقر است و از آن مهمتر جنگ، همه ما پشت چراغ قرمز گیر کرده ایم و همه ما با کودکانی که انواع و اقسام جنس های مختلف را به ما عرضه کرده اند روبرو شده ایم. البته که این مسئله تنها در ایران وجود ندارد اکثر ما الیور تویست شخصیت کتاب جاودانی چارلز دیکنز را می شناسیم، و با الیور کوچک به کوچه و پس کوچه های لندن قرن 18 سفر کردیم. جایی که فاگین پیر از بچه ها برای دزدی استفاده می کرد و در ازای آن اندک نانی با سر پناه به آنها می داد. داستان فقر گویی تمامی ندارد اما مسئله در قرن 21 در ایران و در شهر تهران رنگ و بوی متفاوت تری به خودش گرفته است. این کودکان اغلب مهاجرانی هستند که یا از اطراف تهران و یا از افغانستان به  تهران کوچ کرده اند. اخیرا یعنی در 22 خرداد ماه سال جاری طرحی با عنوان  « طرح ساماندهی کودکان کار و خیابانی» به اجرا گذاشته شد. در این طرح صدها کودک کار جمع آوری شدند و به مرکز یاسر در جنوب تهران  برده شدند. در مجموع می توان گفت اکثر این کودکان اتباع افغان بودند که به دلایل شرایط نا مناسبی که در سرزمین شان وجود دارد به امید کار و شرایط بهتر زندگی راهی ایران می شوند.

استاندار تهران انوشیروان محسنی بند پی  اعلام کرد  که  در ۲۲ خرداد با پذیرش و اصل مراقبت از حقوق کودکان نسبت به جمع‌آوری کودکان کار اقدام  شد و از ۲۴۹ کودک کار جمع‌آوری شده، ۱۸۹ نفر از آنها اتباع خارجی بودند.

 این کودکان افغان سوار بر ماشین های قاچاق چیان شده و راهی ایران می شوند، در حدود 1500 تا 1700 هزار تومان  هم کرایه می دهند. کشور افغاستان با بلای جنگ همیشگی در کشورش مواجه بوده است، این کودکان پسرانی هستند که نان آور خانواده محسوب می شوند. البته کودکان ایرانی تبار نیز در میان کودکان جمع آوری شده در این مرکز  وجود داشتند. خانواده های یکسری از این کودکان برای بردن فرزندانشان می آیند. اغلب چهره های آفتاب سوخته و درد کشیده از فقر، پدران و مادرانی که از سر استیصال کودکانشان را برای کار به خیابان ها می فرستند. کودکانی که با واکس زدن و یا اسکاچ فروختن هر ماه یک میلیون تا دو میلیون به خانه می برند تا کمک خرج خانوادهای فقیرشان باشند.  در این طرح از والدین این کودکان  تعهد گرفته می شود که اگر بار دیگر کودکان را به خیابان بفرستند جور دیگری با آنان برخورد خواهد شد. خیلی از این کودکان هم هیچ والدینی ندارند و تک و تنها در تهران زندگی می کنند. اما آیا این طرح می تواند راهگشا باشد! خیلی از کودکان نمی خواهند در این مرکز باشند. پرخاش می کنند و پنجره ها را می شکنند.

کودک کار،  تبدیل به یک معضل اساسی برای شهر تهران  شده است. معضلی که گویا راه برون رفت از آن به سختی ممکن است.

علاوه بر آن آمارهای موجود خبر از حکایت وحشتناک دیگری نیز دارد. خیلی از کودکان اینچنین،  دزدیده می شوند و به نیت های پلید به نقاط مختلف صادر می شوند. انسان هایی که اسیر فقر نیستند اما اسیر ذهن و روح بیمار هستند برای کودکان بی سرپرست و بد سرپرستی که در خیابان ها و کوچه ها ویلان هستند نقشه های شومی می کشند. به گفته فاطمه دانشور خیلی از این کودکان که در محله های هرندی و غیره بدون نظارت پدر و مادر مشغول به کار هستند دزدیده می شوند و بعد ها  جسدشان پیدا می شود، جسد های بدون کلیه و چشم!

این در حالی است که خیلی از این کودکان برای استفاده های جنسی به مناطقی صادر می شوند و دیگر هیچ خبری از آنها نمی توان گرفت!مسلما فکر کردن به آن هم مو را بر تن آدمی سیخ می کند.

مسئولان، از شهرداری تا بهزیستی همگی برای حل این معضل بسیج شدند.  البته طرح ساماندهی به کودکان کار از سال 77 مطرح شد اما از سال 84 آئین نامه مربوط به ساماندهی  کودکان کار و خیابانی تصویب شد.

 سید حسن موسوی چلک درخصوص طرح اخیر که در 22 خردادماه انجام شد. به این نکته  اشاره کرد که یکی از دلایل اصلی وجود کودکان کار مسئله اقتصادی است. این کودکان نیازمند آموزش مهارت و کار آموزی هستند. او در خصوص کار کودکان افزود باید مراقب این نکته باشیم که کار کودکان زیر زمینی نشود چرا که در آن صورت هیچگونه نظارتی بر آن نخواهیم داشت.

جذب به معنی حضور اختیاری و معرفی ظرفیت‌ها به کودکان کار است. حتی می‌توانیم به بسیاری از کودکان ۱۵ تا ۱۸ ساله که کار می‌کند، در تسهیل وضعیت نامساعدشان کمک کنیم و دست کم مهارت ارتباطی، اجتماعی و تحصیلی را به آنها بیاموزیم.

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی در ادامه به ارائه  پیشنهاداتی برای برون رفت از مشکل کودکان کارپرداخت وی  به نقش های حضور مردمی در این خصوص اشاره کرد و گفت حدود 35 مرکز خود جوش مردمی وجود دارد که می توان از کمک های آنها استفاده کرد. این کودکان می توانند به صورت هر روز و مستقیم با این مراکز همکاری کنند. همچنین می‌توانیم تیم‌های بسیاری را با محور مددکاران اجتماعی برای شناسایی بچه‌ها راه بیندازیم تا با اعتماد سازی از این طریق به سراغ کودکان بروند و در مواردی که نیاز به حمایت ویژه وجود دارد آنها را به مراجع دولتی انتقال و ارجاع دهند.

این مقام مسئول بر این نکته تاکید داشت که در خصوص حل این معضل نیروهای مردمی و دولتی باید با یکدیگر ورود کنند و همکاری های لازم را با هم انجام دهند.

همانطور  که در مطالب فوق اشاره شد حل مسئله کودکان کار نیازمند یک بسیج همگانی است. بسیجی که همکاری های دولتی و مردمی را نیز می طلبد. اما مطلب دیگری که باید به آن توجه داشت حضور کودکانی است که جزو اتباع خارجی به حساب می آیند. کودکانی که تنها در تهران بی در و پیکر زندگی می کنند و هر آن بیم آن می رود که توسط نیروهای شیطانی و پلید دزدیده شوند. مسلما بستن مرزهای ایران بر روی اتباع خارجی مثل این کودکان نگون بخت راه چاره ای انسانی نیست .  

اما ماندن این کودکان در سرزمین خودشان و مردن از گرسنگی نیز راهکاری ناصحیح است. معضل کودکان کار، ورود کودکان برای کار به ایران، قاچاق کودکان ، سو استفاده های جنسی و غیره از کودکان ، زنجیره ای هستند متصل به هم که برای حل کردنشان باید فکری اندیشد و به این چرخه جان گداز پایان داد.