گمانه زنی درباره میانجگری سعودی ها بین ایران و آمریکا صحت دارد؟

بن سلمان: ما تمام تلاش خود را برای دستیابی به توافق بین ایالات متحده و ایران انجام خواهیم داد

پیش از این کشورهای روسیه، عمان، سوئیس، عراق، قطر و امارات میان ایران و امریکا دست به میانجیگری زده بودند.

گروه سیاسی مستقل آنلاین- در پی سفر اخیر محمد بن‌سلمان به آمریکا و دیدار با دونالد ترامپ برخی رسانه ها در داخل و خارج کشور مدعی شدند که بن سلمان در این دیدار حامل پیام پزشکیان برای رییس جمهور امریکا بود.

به عنوان مثال رویترز به نقل از دو منبع منطقه‌ای ادعا کرد تهران از عربستان سعودی خواسته است درباره مذاکرات میان ایران و امریکا میانجیگری کند.

این دو منبع به رویترز گفتند پزشکیان در پیام خود برای امریکا گفته است ایران «به دنبال رویارویی نیست» بلکه خواهان همکاری‌های منطقه‌ای عمیق‌تر است و همچنان «برای حل مناقشه هسته‌ای از طریق دیپلماسی، مشروط بر اینکه حقوقش تضمین شود، آماده است».

یک منبع در خلیج فارس در گفتگو با رویترز ادعا کرد ایران به دنبال کانالی برای مذاکرات با واشنگتن است و ولیعهد عربستان نیز راه حل مسالمت آمیز را ترجیح می دهد. او این پیام را در جریان سفر خود به دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، منتقل کرد.

این منبع توضیح داد محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، نیز خواهان پایان مسالمت‌آمیز این درگیری است. این موضوع برای او مهم است و وی این پیام را به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، منتقل کرده و گفته است که آماده کمک است.

ولیعهد عربستان روز سه‌شنبه در دیدار ترامپ در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «ما تمام تلاش خود را برای دستیابی به توافق بین ایالات متحده و ایران انجام خواهیم داد.»

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اما بعد از آن، با اعلام اینکه پیام رئیس‌جمهور به ولیعهد عربستان محتوای دوجانبه داشته، درباره سخنان ترامپ گفته است: در حال حاضر هیچ فرآیند مذاکراتی بین ایران و آمریکا وجود ندارد.

سخنگو همچنین در مورد پیام ارسالی از سوی مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور خطاب به محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و ارتباط آن با سفر ولیعهد عربستان سعودی به واشنگتن گفت: پیام رئیس‌جمهور به ولیعهد عربستان که توسط رئیس جدید سازمان حج و زیارت کشور تسلیم شده است، صرفا محتوای دوجانبه داشته و حاوی قدردانی جمهوری اسلامی ایران از عربستان به‌خاطر خدمات ارائه‌ شده به حجاج ایرانی در جریان مراسم حج سال گذشته و اهمیت استمرار همکاری‌ها و هماهنگی‌ها برای برگزاری موفق مراسم حج امسال بوده است.

با این حال گفته می شود که این عربستان بوده که گام اول را برای میانجیگری برداشته است. طبق گزارش روزنامه الاخبار بن سلمان در آخرین دیدار با علی لاریجانی، دبیر شورای امنیت ملی ایران درباره میانجیگیری ریاض میان ایران و ترامپ صحبت کرده است. در این دیدار، بن سلمان از لاریجانی درباره موضع تهران در قبال ابتکار عربستان سعودی برای توافق میان امریکا و ایران سوال کرده بود. لاریجانی بازگشت و پاسخ مثبتی برای او فرستاد اما تاکید کرد تهران قصد امتیاز دادن ندارد به ویژه پس از جنگ اسرائیل و آمریکا.

اما کمی بعدتر هم آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب نیز در سخنان تلویزیونی اخیر خود به شایعه مطرح‌شده درباره پیام پزشکیان به بن سلمان و انتقال آن به دونالدترامپ، واکنش نشان داد و این ادعا را قاطعانه تکذیب کرد.

اما روز یکشنبه 9 آذرماه وزارت امور خارجه از سفر سعود بن محمد الساطی معاون سیاسی وزارت امور خارجه عربستان سعودی به تهران خبر داد.

سفری که گمانه زنی ها درباره احتمال میانجگری ریاض بین تهران و واشنگتن را تقویب می کند.

محمد بن سلمان در سفر به آمریکا با تاکید بر حمایت از توافق ایران و آمریکا گفته بود: "ما تمام تلاش خود را برای کمک به دستیابی به توافق بین ایالات متحده آمریکا و ایران انجام خواهیم داد. ما معتقدیم برای آینده ایران خوب است که یک توافق خوب داشته باشیم که منطقه و جهان و ایالات متحده آمریکا را راضی کند".

قبل از این هم برخی منابع غیررسمی به رسانه ها گفته بودند عربستان سعودی آمادگی خود را برای کمک به حل یا کاهش اختلافات میان ایران و آمریکا اعلام کرده بود.

اما ماجرای داوطلب شدن سعودی ها برای میانجگری بین ایران و آمریکا مربوط به یکماه اخیر نمی‌شود. cnn در بهمن ماه سال گذشته خبر داده بود عربستان برای میانجیگری میان ایران و ترامپ اعلام آمادگی کرده است. شبکه سی ان ان امریکا اعلام کرده بود مطلع شده عربستان سعودی برای میانجیگری بین دولت ترامپ و ایران اعلام آمادگی کرده تا دو طرف به توافق هسته ای جدیدی برسند.

محمد بن سلمان و ترامپ روابط بسیار نزدیک شخصی باهم دارند. امریکا و عربستان هم پیمان اقتصادی - سیاسی نظامی امنیتی هستند.

پس از اسرائیل، عربستان سعودی مهمترین و بزرگترین شریک سیاسی آمریکا در منطقه خاورمیانه به شمار می آید.

عباس عراقچی وزیر خارجه ایران هم در روزهای اخیر از برخی درخواست ها و تلاش ها برای ازسرگیری مذاکرات ایران و آمریکا پرده برداشت.

پیش از این کشورهای روسیه، عمان، سوئیس، عراق، قطر و امارات میان ایران و امریکا دست به میانجیگری زده بودند.

نکته اینجاست که عربستان سعودی نسبت به همه کشورهایی که تاکنون دست به میانجیگری زده اند؛ روابط نزدیک تر و قدرتمندتری با آمریکا دارد و این موضوع می تواند در روند مذاکره بین آمریکا و ایران با میانجگری عربستان بسیار مثبت ارزیابی شود.